1972: Η ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΤΖΩΝ ΜΠΑΡΥ
Γαλλια: Απίστευτη χρονιά για τους Γάλλους
όπου όλα τα μεγάλα τους ονόματα δώσανε πάλι όχι μόνο αριστουργηματικά σκορ μα κλασικά
που έχουν μείνει ανεξίτηλα στην μνήμη μας και δυναμώνουν χρόνο με τον χρόνο. Ξεκινάμε
με τον Michel Legrand που πήρε και το Όσκαρ εκείνη την χρονιά για το Summer
of '42 για ένα ορόσημο της κινηματογραφικής μουσικής και μια αξεπέραστη
συμβολή μέσα στην ταινία, μα 15 λεπτά
μόνο!!! Κανονικά δεν θα το ανέφερα αλλά
πήρε Όσκαρ τι να κάνουμε; Μα ο τρομερός Γάλλος δεν σταμάτησε εκεί. Στο The
Go Between μια ταινία σε σενάριο του Χάρολντ Πίντερ και ένα έξοχο φιλμ
του Robert Losey έχει μια ρομαντική μουσική μπαρόκ καταβολών αριστουργηματική
και μέσα και έξω από την ταινία. Μα δεν σταμάτησε εκεί. Υποψήφιος για χρυσή
σφαίρα μουσικής εκείνη τη χρονιά, για το γεμάτο ενέργεια, τζαζ ξεσπάσματα και
λυρισμό σκορ του Le Mans με τον Στιβ Μακ
Κουίν που έγινε πρόσφατα ριμέικ από τον Μάνγκλοντ και αν τον άκουγε λίγο ο Beltrami θα έγραφε κάτι πιο σοβαρό για το FORD vs
FERRARI... Τρία δεκάρια λοιπόν από τον Legrand και ένα εντεκάρι!!!Το Les Mariés
De L'An II, ένα θαυμάσιο σκορ για την εύθυμη περιπέτεια του
Ζαν Πωλ Ραπενώ με φόντο την εποχή μετά τη Γαλλική Επανάσταση και τον Μπελμοντό
στα πολύ χάι του. Ο Legrand έγραψε ένα βαρύ συμφωνικό σκορ με μπαρόκ αισθητική
αλλά και τις γνωστές του μελωδικές φόρμες που τον έκαναν διάσημο. Σίγουρα από τα
καλύτερα της χρονιάς. Kαι περνάμε
στον άλλον πύργο της Γαλλικής κινηματογραφικής μουσικής, τον Georges Delerue.
Το The Conformist τι να πεις γι’ αυτό
το σκορ για την ταινία του Μπερτολούτσι; Αριστούργημα. Αμ το Two English Girls του Τριφό; Ιμπρεσιονιστικό
έπος και αριστούργημα και αυτό. Μα δεν σταμάτησε κει. Το The Horesman
με επιβλητικές χορωδίες κλείνει ένα ανεπανάληπτο χατ τρικ και οι Γάλλοι κάνουν
το 6 στα 6. Και περνάμε στον ελαφρύ Francis Lai. Πείτε μου τώρα όταν έχεις να γράψεις
μουσική γουέστερν Les Pétroleuses, που πρωταγωνιστές
είναι η Μπριζίτ Μπαρτνό και η Κλαούντια Καρτινάλε τι μουσική να κάνεις; Ο άνθρωπος
πάει τρελάθηκε, που να συγκεντρωθεί; Έγραψε στην αρχή και στο τέλος δυο θέματα και μετά βρήκε κάτι μουσικές σαλούν τις κόλλησε
και ξεμπέρδεψε γιατί εντάξει… εκεί που ήταν να γράψει καμιά ιδέα θα σηκώνονταν
κάθε τόσο να πάει στην τουαλέτα. Τον τρόλαραν
οι παραγωγοί. Όσο για τον νέο, τον Philippe Sarde παραδίδει ακόμη ένα εικοσάλεπτο σκορ
το Max Et Les Ferrailleurs
πάλι για φιλμ του Κλοντ Σοτέ πάλι με Μισέλ Πίκολι και Ρόμυ Σνάιντερ και κινείται
σε πιο κατασκοπικά πλαίσια με μια ελαφράδα που εμένα προσωπικά δεν με άγγιξε. Ένας
άλλος μεγάλος σκηνοθέτης ο Ζακ Τατί με το Trafic παίρνει τον Charles
Dumont ο οποίος καταθέτει ένα παλαβιάρικο, ελαφρύ και πολύ ευχάριστο σκορ Πολύ δημοφιλές όταν
βγήκε, προτάθηκε για BAFTA μουσικής! Από τα κορυφαία ακούσματα της ελαφράς μουσικής.
Το La Folie Des Grandeurs είναι ένα από τα ελάχιστα σκορ που
έγραψε στην καριέρα του ο διάσημος ποπ σταρ των 70s Μιchel Polnareff γι’ αυτή
τη σάτιρα με τον Λουι Ντε Φινές και τον Υβ Μοντάν. Βασισμένο σε ένα θεατρικό
του Βικτωρ Ουγκό, το φιλμ διαδραματίζεται στην βασιλική Ισπανία του 16ου αιώνα
αλλά η μουσική του Πολναρέφ έχει μοντέρνο ύφος με αρμονίες από την παραδοσιακή
Ισπανική μουσική αλλά και ένα βασικό θέμα που θυμίζει κάτι από ευρωπαϊκό
γουέστερν! Πολύ ευχάριστο σκορ που έκανε μεγάλη επιτυχία όπως και η ταινία.
\
Αμερική: Οι Αμερικανοί
που παίζουν με τον Williams ακόμη
στον πάγκο βλέποντας τους Γάλλους να κάνουν παππάδες, δεν έκατσαν με σταυρωμένα
τα χέρια. Παρουσίασαν μια πολύ δεμένη ομάδα που στάθηκε στο ύφος της με πρώτα βιολιά
τους Goldsmith
και Fielding. Στην πιο πίσω γραμμή στάθηκαν
οι βετεράνοι Friedhofer, Herrmann, Raksin, οι οποίοι κι αυτοί πάνω κάτω έδωσαν ωραίες
δουλειές: Τελευταίο σκορ στην καριέρα
του μεγάλου Hugo Friedhofer που με το Von Richthofen and Brown/
The Red Baron, μας αποχαιρετά με ένα
παλιομοδίτικο σκορ πολεμικής περιπέτειας απ’ αυτά της χρυσής εποχής του
Χόλυγουντ με μεγάλη ορχήστρα πλούσιο
ήχο και έφεση στον ρυθμό και την μελωδία. Ο Bernard Herrmann με το Night Digger κινείται στα
γνωστά του μοτίβα με εκπληκτικό τρόπο αλλά κάπου νομίζεις πως τον έχεις
ξανακούσει. Ο Raksin με το What’s the Matter with Helen? είναι κι
αυτός παλιομοδίτης όπως και οι δυο προηγούμενοι αλλά στο σύνολό του μέτριος. Μπορώ
να πω πως μόνο ο Friedhofer έδωσε ένα σάουντρακ
Ά ποιότητας. O Quincy Jones συνεχίζει
τα δικά του καινοτόμα μονοπάτια με ένα ακόμη ορόσημο της Φανκσόουλ το $/Dollars/Heist. Επίσης και ο Isaac Hayes καταθέτει το σάουντρακ –ορόσημο της φάνκυ-τζαζ, το Shaft. Και ο Lalo Schifrin με
τον Dirty Harry μας χαρίζει ένα
απρόβλεπτο και δυναμικό σκορ. Και τα τρία αυτά σάουντρακ αποτελούν σημείο αναφοράς
για τους λάτρεις της Τζαζ και της Σόουλ. Μα ο Schifrin δεν έμεινε εκεί. Συνεργάστηκε
με τον Λούκας για το THX 1138 ένα βαρύ
σκορ ,με πολύ ατμοσφαιρικά χορωδιακά ατονικά, ασύμμετρα, ζοφερά που καταντάν πολύ κουραστικά σαν σύνολο.
Ευτυχώς είχε και κάποια ελαφρά στοιχεία
στο γνωστό ύφος του συνθέτη που σπάσανε την μονοτονία. Τέλος στο Pretty Maids All in a Row είναι μέτριος. Συνεχίζουμε με το πρώτο σκορ στην καριέρα
του Randy Newman, το Cold Turkey την εποχή που ήταν
σταρ της ποπ. Πολύ ωραίος όπως πάντα μέσα στην ταινία μα εκτός μόνο στιγμές λειτουργούν.
Περνάμε στον Elmer Bernstein με δυο ταινίες. Το θρυλικό
Big Jake με τον Τζων Γουέιν όπου ο συνθέτης
βρίσκεται στο στοιχείο του με θέματα δυναμικά, επικά ευαίσθητα αλλά και μια κάπως
ανάλαφρη ατμόσφαιρα που χαλάει την ροή της ακρόασης. Το See
No Evil με την Μια Φάροου, αν εξαιρέσεις τα αρκετά μικρά θέματα που
απλά υπάρχουν, όλα τα υπόλοιπα είναι αριστουργηματικά, μια πραγματική μαεστρία μεταξύ υποβλητικού,
ρομαντικού και αγχώδους σκορ με
αναπάντεχα κρεσέντο. O Henry Mancini με το country
influenced σκορ Sometimes
a great notion που μπορεί να βασίζεται σε ένα είδος μουσικής που
δεν δίνει πολύ χώρο για εμπνεύσεις αλλά μέσα σ’ αυτό ο μέγας συνθέτης μπόρεσε
να αφήσει το στίγμα του. Ίσως να είναι το μοναδικό πρωτότυπο country score που
έχει γραφτεί ποτέ χωρίς να βασίζεται σε τραγούδια. Στο παρά λίγο έχασε την
υποψηφιότητα ο Henry γι’ αυτό. Την ίδια χρονιά είχε και το ιδιοφυές σκορ του
για το κλειστοφοβικό θρίλλερ του Λάζλο Μπένεντεκ The
Night Visitor μια ιστορία για έναν δραπέτη που το σκάει από τη
φυλακή για να εκδικηθεί τους δικούς του που θεωρεί υπαίτιους για τη φυλάκισή
του, γυρισμένο μέσα στα χιόνια στη μέση του πουθενά με τρεις σπουδαίους
Σκανδιναβούς ηθοποιούς. Ειδικά τα πρώτα 15 λεπτά που η μουσική του δεσπόζει με αυτό το ξεκούρδιστο πιάνο και τα
στακάτα έγχορδα που φανερώνουν την μαυρίλα που μας περιμένει με το ξετύλιγμα
της ιστορίας είναι σημείο αναφοράς. Το Klute
του Michael Small το θεωρώ μια από τις
ιδιοφυέστερες μουσικές επενδύσεις που έγιναν ποτέ. Η Τζέιν Φόντα πήρε το πρώτο
της Όσκαρ με αυτήν την ταινία και η μουσική του Small πραγματικά είναι ένα
θαύμα και μέσα και ξέχωρα από την ταινία. Κάτι φωνητικά, κάτι εμμονικά επαναλαμβανόμενα
πιανιστικά μοτίβα, κάτι απίθανα, αδικαιολόγητα
ξεσπάσματα, κάτι ερωτικές εμπνεύσεις άλλο πράγμα. Το The Andromeda Strain του Gil Melle που είναι πολύ δύσκολο να ακουστεί σαν
άλμπουμ εξ αιτίας της πειραματικής του
μορφής, ένα συνονθύλευμα ηλεκτρονικών ήχων κυρίως κακοφωνικών, αλλά έκανε
τεράστια αίσθηση για τον νεωτεριστικό τρόπο που λειτουργεί στην ταινία. Τους
φρίκαρε όλους και μπήκε στα δέκα που διεκδίκησαν το βραβείο εκείνη τη χρονιά.
Είχε βγει κι ένα βινύλιο εκείνη την εποχή με παράξενο εξώφυλλο-έργο τέχνης που
το ψάχνανε όλοι οι συλλέκτες επί πολλά χρόνια και ακόμα διατηρεί μεγάλη αξία αν
μπορέσει να το βρει κανείς (κυκλοφόρησε τότε και με κανονικό εξώφυλλο). Ο Melle
είχε και δεύτερο σάουντρακ. Συνέθεσε την τρίτη ταινία της σειράς του μαύρου μπάτσου
Βίρτζιλ Τιμπς (μετά το Οσκαρικό IN THE HEAT OF THE NIGHT το 1967
και το THEY CALL ME MISTER TIBBS ένα χρόνο νωρίτερα) το The Organization
και την υποστήριξε από ένα σπάνιας τεχνικής και λειτουργικότητας τζαζ σκορ με συμφωνικά στοιχεία. Η μουσική δεν ακούγεται πολύ στην ταινία όμως υποστηρίζει το ρεαλισμό της σκηνοθεσίας του Ντον Μέντφορντ με υποδειγματικό τρόπο και σαν αυτόνομη ακρόαση είναι χάρμα! To εικοσάλεπτο σκορ The Hired Hand του Bruce Langhorne για ένα πολύ ενδιαφέρον εναλλακτικό γουέστερν του Πήτερ Φόντα είναι ένα γοητευτικό σαουντρακ. Η μουσική του Bruce Langhorne έχει φολκ στοιχεία μιας και ο συνθέτης ήταν μεγάλο όνομα της φολκ αμερικάνικης μουσικής και δεξί χέρι του Ντίλαν εκείνη την εποχή. Και θα κλείσουμε το κεφάλαιο Αμερική με τους τρεις συνθέτες που άφησαν το στίγμα τους: Ο Jerry Fielding είναι πολύ ατμοσφαιρικός με τα Straw Dogs αλλά όχι κάτι σπουδαίο, όπως και στο Chato's Land αλλά στο The Nightcomers μια ταινία με έναν απίθανο Μάρλον Μπράντο είναι απίστευτος!!!Eνα σκορ ακραίων αντιφάσεων και απροβλέπτων αντιθέσεων, ειδικά γραμμένο πάνω στο κοντράστ της ταινίας, την αθωότητα των μικρών παιδιών και το διαβολικό ταμπεραμέντο του χειραγωγού τους, που βασίζεται στην κορυφαία ίσως νουβέλα τρόμου της Αμερικάνικης λογοτεχνίας- το στρίψιμο της βίδας του Χένρι Τζειμς - , με όμορφες μελωδίες και τρομακτικά ορχηστρικά ξεσπάσματα σε μοιρασμένα μέρη και αποτελεί σίγουρα την καλύτερή του δουλειά για το σινεμά. Τέλος στο The Lawman με τον Burt Lancaster είναι επίσης πολύ δυναμικός και ρωμαλέος αλλά και έντονα συναισθηματικός συνθέτοντας μια από τις καλύτερες μουσικές για γουέστερν. Ο Don Ellis συνεχίζει να μην καταλαβαίνει από αρμονίες και μελωδίες. Στον κλασικό The French Connection είναι απερίγραπτα απρόβλεπτος σπάζοντας όλα τα κλισέ!!!Οι φίλοι της τζαζ και των δύσκολων και σοφιστικέ συνθέσεων θα βρουν το αριστούργημα τους!!! Όσο για τον Goldsmith, ξεχνάει την περσινή χρονιά που ήταν μέτριος και υπογραφεί 4 πολύ ατμοσφαιρικά σάουντρακ: το γουέστερν Wild Rovers, το εξαιρετικό και άκρως δελεαστικό Escape from the Planet of the Apes ,το οποίο όμως δεν μπορεί να φτάσει σε ευρηματικότητα και σύλληψη τον πρώτο Planet of the apes, το κατασκοπευτικό αλλά Τζειμς Μποντ με μερικές ασύλληπτες ιδέες και μια απρόβλεπτη ενορχήστρωση The Last Run και το επικίνδυνα γοητευτικό The Mephisto Waltz.
και την υποστήριξε από ένα σπάνιας τεχνικής και λειτουργικότητας τζαζ σκορ με συμφωνικά στοιχεία. Η μουσική δεν ακούγεται πολύ στην ταινία όμως υποστηρίζει το ρεαλισμό της σκηνοθεσίας του Ντον Μέντφορντ με υποδειγματικό τρόπο και σαν αυτόνομη ακρόαση είναι χάρμα! To εικοσάλεπτο σκορ The Hired Hand του Bruce Langhorne για ένα πολύ ενδιαφέρον εναλλακτικό γουέστερν του Πήτερ Φόντα είναι ένα γοητευτικό σαουντρακ. Η μουσική του Bruce Langhorne έχει φολκ στοιχεία μιας και ο συνθέτης ήταν μεγάλο όνομα της φολκ αμερικάνικης μουσικής και δεξί χέρι του Ντίλαν εκείνη την εποχή. Και θα κλείσουμε το κεφάλαιο Αμερική με τους τρεις συνθέτες που άφησαν το στίγμα τους: Ο Jerry Fielding είναι πολύ ατμοσφαιρικός με τα Straw Dogs αλλά όχι κάτι σπουδαίο, όπως και στο Chato's Land αλλά στο The Nightcomers μια ταινία με έναν απίθανο Μάρλον Μπράντο είναι απίστευτος!!!Eνα σκορ ακραίων αντιφάσεων και απροβλέπτων αντιθέσεων, ειδικά γραμμένο πάνω στο κοντράστ της ταινίας, την αθωότητα των μικρών παιδιών και το διαβολικό ταμπεραμέντο του χειραγωγού τους, που βασίζεται στην κορυφαία ίσως νουβέλα τρόμου της Αμερικάνικης λογοτεχνίας- το στρίψιμο της βίδας του Χένρι Τζειμς - , με όμορφες μελωδίες και τρομακτικά ορχηστρικά ξεσπάσματα σε μοιρασμένα μέρη και αποτελεί σίγουρα την καλύτερή του δουλειά για το σινεμά. Τέλος στο The Lawman με τον Burt Lancaster είναι επίσης πολύ δυναμικός και ρωμαλέος αλλά και έντονα συναισθηματικός συνθέτοντας μια από τις καλύτερες μουσικές για γουέστερν. Ο Don Ellis συνεχίζει να μην καταλαβαίνει από αρμονίες και μελωδίες. Στον κλασικό The French Connection είναι απερίγραπτα απρόβλεπτος σπάζοντας όλα τα κλισέ!!!Οι φίλοι της τζαζ και των δύσκολων και σοφιστικέ συνθέσεων θα βρουν το αριστούργημα τους!!! Όσο για τον Goldsmith, ξεχνάει την περσινή χρονιά που ήταν μέτριος και υπογραφεί 4 πολύ ατμοσφαιρικά σάουντρακ: το γουέστερν Wild Rovers, το εξαιρετικό και άκρως δελεαστικό Escape from the Planet of the Apes ,το οποίο όμως δεν μπορεί να φτάσει σε ευρηματικότητα και σύλληψη τον πρώτο Planet of the apes, το κατασκοπευτικό αλλά Τζειμς Μποντ με μερικές ασύλληπτες ιδέες και μια απρόβλεπτη ενορχήστρωση The Last Run και το επικίνδυνα γοητευτικό The Mephisto Waltz.
Ιταλία: Πάλι ο Ennio
Morricone είναι μια ομάδα μόνος του και πάλι θα
πειραματιστεί, με τελείως ανομοιογενή και διαφορετική μουσική, και θα
θριαμβεύσει για μια ακόμη φορά. Πραγματικά ασύλληπτα και εξωπραγματικά
κατορθώματα. Τα τρία ατονικά και ανατριχιαστικά ατμοσφαιρικά με εντελώς ιδιοφυή
ενορχήστρωση, The Cat o' Nine Tails, Veruschka, και το ροκ-ποπ Four
Flies on Grey Velvet είναι θαυμάσια, το Sacco & Vanzetti θεωρείται πλέον ιστορικό με ένα υπέροχο θέμα,
ενώ το Duck, You Sucker είναι ένα λαμπρό αριστούργημα και
θεωρείται από τα κορυφαία του από τα
ειρωνικοκωμικά γουέστερν, με πληθώρα θεμάτων. Μα και η Maddalena
είναι ένα αριστούργημα με μια ακόμα ιδιοφυή ενορχήστρωση παντρεύοντας την ποπ
μουσική και το ελαφρύ άκουσμα με συμφωνική ορχήστρα, σοπράνο, φωνές, δημιουργώντας
έτσι ένα αλησμόνητο θέμα αξέχαστο μέχρι σήμερα. Στο κλασικό The Working Class
Goes To Heaven, του Έλιο Πέτρι δημιουργεί ένα θέμα σταθμό μαρξιστικής
διαλεκτικής όπου το δυσοίωνο μαρς διακόπτεται από θλιβερά σόλο βιολιού τονίζοντας έτσι πως οι εργάτες σαν μηχανές πηγαίνουν
προς την ίδια τους την καταστροφή. Πραγματικά ασύλληπτη έμπνευση που όμως αναμασιέται
και παραλλάσσεται σε όλη την διάρκεια του άλμπουμ κάνοντας το άκουσμα
κουραστικό. Το The
Burglars του Ανρί Βερνέιγ με τον Μπελμοντό, που γυρίστηκε στην
Αθήνα επί χούντας, o
Μαέστρος γράφει τσαχπίνικα για το τριολέ
Μπελμοντό – Σαρίφ - Κάνον, με κουδουνάκια και σεξουαλικά κρουστά για την Dyan
Cannon και κιθαριές και βαριά πνευστά
για τους ματσίλες. Από τα κορυφαία του ελαφρά σκορ. Όπως άλλη μια κορυφαία του στιγμή
είναι το Incontro ένα πανέμορφο
σκορ γι’ αυτό το ερωτικό φιλμ με τον Μάσιμο Ρανιέρι και την Φλορίντα Μπολκάν. Η
ταινία ξεχάστηκε αλλά το σκορ παραμένει ένα από τα αγαπημένα του φαν κλαμπ του
συνθέτη με αλησμόνητες μελωδίες και ανέμελο κέφι. Όχι όμως δεν τελειώσαμε με
τον Μαέστρο. Αυτά ήταν τα ελαφρά του… Πάμε στα συμφωνικά και περίτεχνα … Το Corta Notte Delle Bambole Di Vetro είναι
ένα εντυπωσιακό θρίλερ με φόντο την χειμωνιάτικη Πράγα, από τα
καλύτερα του Ιταλικού σινεμά των 70s. Η ιστορία του δημοσιογράφου που πέφτει
θύμα σκοτεινών δυνάμεων πέρα από την δική του λογική διανθίζεται από ένα
υπέροχο σκορ του Morricone με κορωνίδα ένα θέμα σαν νανούρισμα με αρμονίες
ανατολικοευρωπαϊκές που πραγματικά δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα. Δυστυχώς
έχουμε και πάλι τις μπανιέρες του με τα ατονικά και στατικά σημεία που τα χρησιμοποιεί για να φτιάξει
αγωνία και τρόμο και στα οποία επιμένει υπερβολικά. Στα τελευταιο όμως
σηκωνόμαστε όρθιοι και βαράμε προσοχή! Το Addio Fratello Crudele είναι βασισμένο
στο θεατρικό Tis Pitty She's a Whore, υποστηρίζεται με υποδειγματικό τρόπο τόσο
από την φωτογραφία του μέγιστου Βιτόριο Στοράρο όσο και από το μελαγχολικό και
ιδιαίτερα περίτεχνο σκορ του Morricone διάρκειας μίας ώρας!! που υπογραμμίζει
το δράμα ξεδιπλώνοντας την τεράστια γνώση του στη μεσαιωνική και θρησκευτική
μουσική συνθέτοντας μερικά από τα ομορφότερα θέματα στην καριέρα του. Περνάμε στους υπόλοιπους: Ο Franco Micalizzi με το αέρινο Μορικονίζουν They Call me Trinity, μια ταινία που
είχε σαρωτική επιτυχία και καθιέρωσε το δίδυμο Μπανκς Σπένσερ - Τέρενς Χιλ. O Piero Piccioni δίνει
παρόν με τρία εντελώς διαφορετικά
σάουντρακ. Το The
Deserter ένα ευρώ-γουέστερν με τζαζ ρυθμούς και ενορχηστρώσεις αλλά
με έναν τρόπο ιδανικό και πολύ ευπρόσδεκτο γι’ αυτούς που θέλουν να ακούσουν το
άλμπουμ αλλά και να απολαύσουν ένα γουέστερν
στην οθόνη σε μια από τις κορυφαίες στιγμές του συνθέτη και το ολότελα συμφωνικό έπος The Light at the Edge of the World που βασίζεται
σε ένα μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν με ήρωα ένα φαροφύλακα που του την πέφτουν κάτι
πειρατές και παίζουν οι Κερκ Ντάγκλας
και ο Γιουλ Μπρύνερ. Θεωρώ αυτό το σκορ του
Piccioni ένα άλμπουμ υποδειγματικής παρουσίασης και ένα κλασικό στην δομή
του σάουντρακ που τα έχει όλα. Love theme, βασικό
θέμα, γρήγορα μέρη, ουβερτούρες και φινάλε. Δυστυχώς όμως ο Piccioni δεν είναι Miklos Rosza και τα λυρικά
του στοιχεία, oι μελωδικές
προσεγγίσεις, η δύναμη των θεμάτων , οι ενορηχστρωτικές του επιλογές, το ρομαντικό του σκέλος και κυρίως το επικό του
στοιχείο είναι μια σκάλα κάτω από άλλα αντίστοιχα του είδους. Και έτσι οι φιλότιμες προσπάθειες παραμένουν προσπάθειες.
Τέλος το Puppet On A Chain είναι η πρώτη διεθνής παραγωγή που
δούλεψε ο συνθέτης και ήταν ένα κατασκοπικό θρίλερ βασισμένο σε νουβέλα του
Άλιστερ Μακ Λην. Πολύ ωραίο σκορ με ρυθμικά και συμφωνικά στοιχεία και με κυρίαρχη
βέβαια τη τζαζ, από τις πιο "γεμάτες" και στιβαρές δουλειές που έχει
κάνει στην καριέρα του ο Piccioni. Επίσης είχαμε και την πρώτη δουλειά του Nicola
Piovani που έδωσε μια φρέσκια πνοή στην ιταλική κινηματογραφική μουσική. Το Nel
Nome Del Padre είναι ένα δράμα του Μάρκο Μπελόκιο με έντονο πολιτικό
υπόβαθρο, και φόντο ένα αυστηρό καθολικό σχολείο στα τέλη της δεκαετίας του 50,
όπου οι μαθητές αποφασίζουν να αντιδράσουν στην καταπίεση. Ο Piovani υπέγραψε
το πρώτο του σκορ φανερώνοντας όλα τα στοιχεία που χαρακτήρισαν το μουσικό του
ύφος. Μελωδία, λυρισμός και επιρροές από
το μελόδραμα του λαϊκού ιταλικού θεάτρου. Θεωρώ αυτό το σκορ του Piovani το κορυφαίο
που έχει κάνει για τον κινηματογράφο. Ο Nino Rota για τρίτη συνεχομένη χρονιά
δεν βρέθηκε σε σπουδαία έμπνευση. Το 1969 είχε το Satyricon του
Φελίνι, μια πολύ παράξενη μουσική με λίγα όργανα, χωρις κάτι σπουδαίο. Το 1970 είχε
το κάκιστο I Clowns, το οποίο
είναι και ότι χειρότερο έχει κάνει και φέτος παρουσιάζει το μεγάλων προσδοκιών Waterloo
αλλά αφήνει μια παγωμάρα στην ατμόσφαιρα. H μικρή σε διάρκεια μουσική, η κακή ηχογράφηση
(ήμαρτον δηλαδή για 1971 μιλάμε και ακούγεται σαν σκορ του 50) και κάποια παραδοσιακά μαρς που ξεπετάγονται στην μουσική χαλάνε τον
δραματικό οίστρο δύο τεράστιων θεμάτων. Το Napoleon Returns και Ney's Cavalry
Charge που και τα θεωρώ από τα καλύτερα
που σύνθεσε αυτός ο περίφημος μουσικός. Όπως
φαντάζεστε τρεις χρονιές στην σειρά με μέτρια αποτελέσματα για τον ιδιοφυή Rota είναι πάρα πολλές. Είναι λογικό
ότι την τέταρτη θα έκανε μπαμ!!! Ο Ιταλός Miklos Rozsa, Mario Nascimbene υπογραφεί
την επική μουσική When Dinosaurs Ruled The Earth. Μετά την
επιτυχία του 1.000.000 YEARS B.C. η Hammer προχώρησε στη
δημιουργία δεύτερης ταινίας. Ο Mario
Nascimbene άφησε στην άκρη τους πειραματισμούς του πρώτου φιλμ και έγραψε ένα επικολυρικό
σκορ υψηλότατου επιπέδου που θα έμπαινε εύκολα σε οποιοδήποτε ιστορικό φιλμ. 22
λεπτά κυκλοφορούν δυστυχώς, αλλά εννοείται όλα αριστουργηματικά σε ένα σάουντρακ που χρειάζεται οπωσδήποτε
επανεκτέλεση. Ο Riz Ortolani προτάσσει δυο
δουλειές. Το Addio Zio Tom και
το Confessione Di Un Commissario Di Polizia. Στο πρώτο
έχουμε το δίδυμο σκηνοθετών που έκαναν
μόδα τις mondo ταινίες - τα ψευδοντοκυμαντέρ με πραγματικές σοκαριστικές σκηνές
- στις αρχές της δεκαετίας του 60 με το MONDO CANE και επανέρχονται μια δεκαετία αργότερα με ένα
παρόμοιου ύφους σοκαριστικό ψευδοντοκιμαντέρ για τη δουλεία ανά τον κόσμο και
τις ρίζες της. Ο Ortolani ανέλαβε το σκορ και εκτός από ένα πολύ ελαφρύ και
απλοϊκό συνολικά σκορ, έδωσε ένα
αξέχαστο κλασσικό τραγούδι, το "Οh My Love" το οποίο ερμήνευε υπέροχα
η σύζυγός του Κατίνα Ρανιέρι. Το τραγούδι αναβίωσε ο Νίκολας Βίντινγκ Ρεφντ στο
πολύ πετυχημένο του φιλμ DRIVE το 2011, σε μια κομβική σκηνή της
ταινίας. Και στο δεύτερο όμως φιλμ
προσέγγισε το θέμα κάπως αμφιλεγόμενα. Το Confessione
Di Un Commissario Di Polizia είναι ένα εξαιρετικό πολιτικό δράμα του
Νταμιάνο Νταμιάνι με τον Φράνκο Νέρο και τον Μάρτιν Μπάλσαμ ως σταυροφόροι και
μάρτυρες της δικαιοσύνης σε ένα σάπιο κατεστημένο...η μουσική του Ortolani
στηρίζεται σε ένα πολύ ατμοσφαιρικό και μελαγχολικό βασικό θέμα, αριστουργηματικό,
πάλι βέβαια με τις γνωστές ιταλικές ελαφράδες, που στην ουσία προοιωνίζει το
θλιβερό - και αναπόφευκτο - φινάλε της ιστορίας. Δεν ξέρω αν είναι σωστή
φιλοσοφία αυτή για ένα από τα αριστουργήματα του Ιταλικού σινεμά της δεκαετίας
του 70, αλλά σαν άλμπουμ είναι πολύ ευχάριστο.
Αγγλια: Ότι και να
κάνουν οι Γάλλοι , οι Αμερικανοί και ο φιλότιμος Morricone που παίζει μπάλα σχεδόν μόνος του,
όλοι μαζί και πάλι δεν μπορούν να συγκριθούν με αυτό που κατάφεραν οι Άγγλοι
και ειδικά ο John
Barry την χρονιά εκείνη. Μιλάμε για έναν μουσικό οδοστρωτήρα, για μια σαρωτική επέλαση , ένας πραγματικός σίφουνας, χειμαρρώδης και
ασταμάτητος με 4 αριστουργήματα παρακαλώ δύσκολα και απαιτητικά, όλα βαριά και
συμφωνικών προδιαγραφών που είναι και το πιο δύσκολο είδος μουσικής. Μπορεί το Diamonds are
Forever να μην
συγκαταλέγεται στα καλύτερα Μποντ, εγώ διαφωνώ πάντως καθότι οι εμπνεύσεις του
είναι κι εδώ είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, το Walkabout όμως δε χωρά
αμφισβήτηση. Είναι ένα πολύ υποβλητικό σάουντρακ, το οποίο συνδυάζει το
ρομαντικό στοιχείο ,με μια υποχθόνια απειλή, χαρίζοντας μας, ακόμη μια θεσπέσια
μελωδία. Και φυσικά το Mary, Queen of Scots στο οποίο δεσπόζει ένα από τα
καλύτερα θέματα που έφτιαξε ποτέ, αυτός ο τόσο ευαίσθητος μουσικός. Μα, είναι
όμως στο The
Last Valley στο οποίο θα φτάσει σε ύψιστα επίπεδα. Μεσαιωνικές
χορωδίες, σκοτεινή ατμόσφαιρα, θείες μελωδίες, εκπληκτική ανάπτυξη θεμάτων,
στιβαρότητα συνθέτουν ένα πραγματικά ένα αλησμόνητο σάουντρακ. Μα ο γίγαντας
δεν αρκέστηκε σε αυτά. Το Murphy's
War μια πολεμική ταινία του Πήτερ Γιέιτς είχε την ευτυχία της μουσικής
συνύπαρξης δύο σπουδαίων συνθετών της εποχής, του John Barry που ανέλαβε τα
βασικά θέματα, και του Ken Thorne που ανέλαβε το υπόλοιπο σκορ. Δυνατή δουλειά
χωρίς αμφιβολία, χωρίς τις κλισαδούρες των πολεμικών φιλμ, σκορ εστιασμένο στον
χαρακτήρα και στη μελωδία. Άξιοι συμπαραστάτες του οι Richard Rodney Bennett, Roy Budd, Ron Grainer και Ken Thorne. O Roy Budd
πρόσφερε τρία εντελώς διαφορετικά είδη
σάουντρακ, μα όμως και στα τρία ήταν εξαιρετικός με πρώτο και καλύτερο το Kidnapped μια επική περιπέτεια με τους
Ντόναλντ Πλέζανς, Μάικλ Κέιν Τρέβορ
Χάουαρντ βασισμένη σε μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Λουΐς Στίβενσον. Θεωρώ αυτό το
σκορ ένα από τα καλύτερα που έχουν γραφτεί πάνω σε αυτό το είδος που το θεωρώ
και το πιο δύσκολο απ’ όλα. Χαρακτηριστικό βασικό θέμα με λυρισμό που
ξεχειλίζει, εναλλαγές στην ενορχήστρωση, άψογη παρουσίαση και διάρκεια, σπαρακτικά
love theme και καλοδουλεμένα
ξεσπάσματα συνθέτουν ένα σκορ αξέχαστο και ακούραστο. To Flight Of The Doves είναι μια
οικογενειακή παιδική περιπέτεια και σηματοδοτεί την δεύτερη συνεργασία του με
τον σκηνοθέτη του Soldier Blue της ταινίας που προκάλεσε
παγκόσμια αίσθηση. Εδώ ο Budd προτιμά πιο ανάλαφρες ενορχηστρώσεις αλλά δεν
θυσιάζει την μελωδία. Όσο για το Get Carter
τι να πούμε; Εμβληματικό και ορόσημο της μοντέρνας τζαζ που ακόμη και αν το
σακατεύουν οι διάλογοι στο σιντί το σκορ δεν χάνει την αξία του. Μια εξαιρετική
τριπλέτα από τον βρετανό μουσικό που το πιο εντυπωσιακό είναι ότι τα
διαφορετικά είδη δεν τον επηρέασαν και προσαρμόστηκε σαν χαμαιλέοντας. Εκπληκτική
δουλειά έχει κάνει και ο Richard Rodney Bennett με το Nicholas and Alexandra ένα
έξοχο σκορ λεπτοδουλεμένο με φίνα ενορχήστρωση, για μια ταινία τσαρικής εποχής, όπου το μουσικό μεγαλείο
των θεμάτων αποδίδει άριστα αυτή την ατμόσφαιρα. Και ο Ken Thorne γράφει για
ένα Eγγλέζικο γουέστερν του δεξιοτέχνη του είδους Μπαρτ Κένεντι το Hannie
Caulder με πρωταγωνίστρια τη Ρακέλ Γουέλτς η οποία είναι χάρμα οφθαλμών
και δίπλα της μια τρελοπαρέα από φοβερές φάτσες όπως ο Τζακ Έλαμ, ο Στρόδερ
Μάρτιν, ο Ερνστ Μποργκναιν και ο Κρίστοφερ Λη. Ο Ken Thorne αυτός ο
παραγνωρισμένος πρωτομάστορας έγραψε ένα ρυθμικό και ευχάριστο σκορ, με λάτιν
απόηχους και μελωδία. Τι άλλο θα μπορούσε να γράψει για την ερωτική Ρακέλ με το
πόντσο της και τίποτα από κάτω...Και από τα ελαφρά στα σκοτεινά. Το Macbeth του Πολάνσκι έχει
ένα εφιαλτικό σκορ για μια εφιαλτική ταινία. Το γκρουπ THIRD EAR BAND με
όμποε, κιθάρες, κρουστά, τσέλο και βιολί αλλά και πολλή έμπνευση και διάθεση
για πειραματισμούς, έγραψαν ένα πολύ ατμοσφαιρικό σκορ για την πιο σκοτεινή
ταινία της φιλμογραφίας του μεγάλου Ρόμαν Πολάνσκι. Η μουσική έχει μια
μεσαιωνική φόρμα αλλά προς το φινάλε γίνεται χαοτική και κακοφωνική
επισημαίνοντας το βίαιο και σκοτεινό ύφος της ταινίας. Ο σπουδαίος βρετανός
συνθέτης Basil Kirchin έβαλε κάτω την ιδιοφυία του και έγραψε ένα άκρως
ατμοσφαιρικό σκορ γι’ αυτό το πολύ καλό θρίλερ του Ρόμπερτ Φουέστ με τον
Βίντσεντ Πράις το The Abominable
Dr. Phibes σε μια από τις κορυφαίες ερμηνείες της
καριέρας του, στο ρόλο ενός εκκεντρικού αριστοκράτη που αποφασίζει να πάρει μια
τελετουργική εκδίκηση από τους υπαίτιους για το θάνατο της γυναίκας του. O
Kirchin ήταν ένας ιδιοφυής συνθέτης που πειραματίστηκε με ηλεκτρονικούς και
φυσικούς ήχους αλλά και με παράδοξες και πρωτοποριακές μουσικές αναζητήσεις
στην καριέρα του, και έγραψε μουσική για λίγες ταινίες στις οποίες όμως το σκορ
του πάντα εξείχε και δημιουργούσε μεγάλη αίσθηση. Στο σκορ του για το Dr.
Phibes κυριαρχεί μια αλλόκοτη μελωδία που δημιουργεί μια γκροτέσκ
ατμόσφαιρα στις σκηνές που η γκόθικ περσόνα του Phibes εκτελεί το σατανικό
σχέδιο εκδίκησής του. Ο Kirchin χρησιμοποίησε ηλεκτρονικούς ήχους, κλασσικά
αμερικάνικα τραγούδια αλλά και μια "πειραγμένη" εκδοχή του march of
the priests του Μέντελσον που σε συνδυασμό με την εξαιρετική του πρωτότυπη
μουσική, πραγματικά απογείωσαν το φιλμ, δημιουργώντας μια από τις πιο
πετυχημένες ταινίες εκείνης της χρονιάς τόσο σε κριτικές όσο και σε εισπράξεις.
Άλλη μια πολύ πετυχημένη ταινία εκείνη την χρονιά ήταν και το Man In The
Wilderness με τον Ρίτσαρντ Χάρις που είχε ένα επικό σκορ του Johnny Harris με οικονομία
στην ορχήστρα και χαρακτηριστικά θέματα!
Υπέροχο! Και τέλος βασισμένο στο I
AM LEGEND του Ρίτσαρντ Μάθεσον ( την ταινία με τον Γουίλ Σμιθ) είναι το
εξαιρετικό σάουντρακ του Ron Grainer The Omega Man . Ωραία ταινία με τον
Τσάρλτον Ήστον, από τις καλτ κινηματογραφικές στιγμές των 70s. Το σκορ είναι
δραματικό και μοντέρνο συνδυάζει ελαφριά ενορχήστρωση μα και μεγάλα ορχηστρικά
ξεσπάσματα και ο συνθέτης επιτυγχάνει ένα άψογο μείγμα μοντέρνας και
κλασικότροτης μουσικής. Οι λάτρεις αυτού του είδους δεν πρέπει να το χάσουν.
Γερμάνια: Τέλος η ταινία
φαινόμενο The Big Boss με τον Μπρους Λι έχει ένα σκορ συνηθισμένο φανκομπιτ της εποχής με
στοιχεία κιτς...τίποτα αξιόλογο...στην Ευρωπαϊκή βερσιόν τη μουσική την έκανε ο
Peter Thomas και (Το σκορ έχει
κυκλοφορήσει και στις δυο του βερσιόν)
ΟΣΚΑΡ Summer of
'42-Michel Legrand
Mary, Queen
of Scots-John Barry
Nicholas and
Alexandra-Richard Rodney Bennett
Shaft -Isaac
Hayes
Straw
Dogs-Jerry Fielding
ΤOP -10
1.The Last Valley-John Barry
2. “Duck, You Sucker” – “Addio Fratello Crudele” – “Sacco & Vanzetti” – “Incontro” - “The Burglars” - Ennio Morricone
3. “The Last
Run”- Jerry Goldsmith
4. “The
Nightcomers”- “The Lawman” -Jerry Fielding
5. “Walkabout”
– “Mary, Queen of Scots” – “Diamonds are Forever” - John Barry
6. “Kidnapped”
– “Get Carter” – “Flight Of The Doves” - Roy Budd
7. “The
Conformist”-“ Two English Girls”- “The Horesman”- Georges Delerue
8. “The Go
Between”- “Le Mans” – “Les Mariés De L'An II”- “Summer of '42”- Michel Legrand
9. “Nel Nome
Del Padre” - Nicola Piovani
10. “Nicholas
and Alexandra” -Richard Rodney Bennett
Να επισημάνω μερικά σκορς που το 1971 ξεχώρισαν. Κατ'αρχάς το KLUTE του Alan Pakula είχε ένα σκορ επιτομή της οικονομίας στον τρόπο που λειτουργούσε στην ταινία. Ένα σκορ σέξυ και υποχθόνιο που τόνιζε την εκρηκτική περσόνα που ενσάρκωνε η Τζέην Φόντα στην ταινία αλλά και το σκοτεινό λαβύρινθο που βυθιζόταν χωρίς τη θέλησή της. Η σκηνή που αποπλανεί τον εβραίο πλούσιο πορνόγερο έχει ένα από τα πιο πετυχημένα δεσίματα μουσικής-εικόνας που έχω δει στο σινεμά, επισημαίνοντας την καταγωγή του "πελάτη", τη σεξουαλική του λιγούρα με σατιρικό τρόπο και τον "χορό" της πόρνης που σιγά σιγά τον τυλίγει στον ιστό της.
ΑπάντησηΔιαγραφήhttps://www.youtube.com/watch?v=lBVdcHdCuvU
Ένα άλλο περίφημο σκορ εκείνης της χρονιάς ήταν η μουσική της πρώτης κινηματογραφικής ταινίας του Steven Spielberg DUEL. Τη μουσική την έγραψε ένας κολλητός του από τα παλιά και εξαιρετικός αλλά παραγνωρισμένος συνθέτης ο Billy Goldenberg. Το σκορ είναι η απειλή που κυνηγάει τον Dennis Weaver και σε όλην την ταινία, το σκοτεινό σαν τον διάολο φορτηγό που ο οδηγός του δεν φαίνεται ποτέ στην ταινία...η ορχήστρα γρυλίζει και "ξερνάει" μηχανικούς ήχους, οι χορδές στριγγλίζουν σε ήχους ατονικούς αλλά και ρυθμικούς, ο εφιάλτης κορυφώνεται με μια ανελέητη ορχηστρική επίθεση που οι μηχανή και ο άνθρωπος έρχονται σε σύγκρουση μέχρις εσχάτων.
https://www.youtube.com/watch?v=-UhC5l_YsL4
Ο Michel Legrand μπορεί να πήρε το όσκαρ εκείνη τη χρονιά με το SUMMER OF 42 αλλά ένα άλλο σκορ που έγραψε to 1971 ήταν ο πραγματικός νικητής, και όχι το μόλις 20 λεπτών μονοθεματικό έργο για την ταινία του Robert Mulligan. Το σκορ για το THE GO-BETWEEN που γύρισε ο Joseph Losey εκείνη τη χρονιά βασισμένος στο σενάριο του Harold Pinter, είχε την τύχη να υποστηρίζεται από ένα σκορ γεμάτο μελωδίες, ρομαντικό ύφος αλλά και άψογα δεμένο με τους δυο χαρακτήρες των εραστών αλλά και του μικρού "ταχυδρόμου" τους. Το πάθος και ο ερωτισμός των σκηνών του Losey φτάνουν στο απόλυτο με τη συνοδεία της μουσικής του Legrand ο οποίος χρησιμοποίησε μικρή ορχήστρα με το πιάνο σαν οδηγό, αποφεύγοντας μελοδραματικά κλισέ και αχρείαστες φλυαρίες, φτάνοντας στην απόλυτη αρμονία με τις εικόνες και την υπέροχη φωτογραφία του Gerry Fisher.
https://www.youtube.com/watch?v=VH4KWS4CYkA&list=PL45D864319B334116
Καθαρά προσωπική επιλογή μου που θα μπορούσε να πάρει μια υποψηφιότητα για το όσκαρ μουσικής και τελικά πήρε υποψηφιότητα για το πανέμορφο τραγούδι του ήταν το σκορ του Barry De Vorzon για το BLESS THE BEASTS AND THE CHILDREN που γύρισε εκείνη τη χρονιά ο Stanley Kramer. Μελαγχολική αλλά πανέμορφη μουσική για την αθωότητα που χάθηκε, αλλά και ένα μέλλον που έρχεται αισιόδοξο, ένα σκορ γεμάτο ιδέες και νοσταλγική διάθεση. Από το σκορ του De Vorzon ξεχώρισε το θέμα "Cotton's Dream" που αργότερα ο συνθέτης το αφιέρωσε στην υπέροχη 15χρονη υπερολυμπιονίκη γυμνάστρια Nadia Comaneci και το κυκλοφόρησε ως single με τίτλο Nadia's Theme αλλά και ως βασικό θέμα της υπερεπιτυχημένης σειράς The Young and the Restless.
https://www.youtube.com/watch?v=h_Kc2NlFMHo
Η μονομαχια του Σπιλμπεργκ την θεωρω τηλεοπτικο και θα μπει στο βιβλιο για τα καλυτερα τηλεοπτικα σαουντρακ...αν και ειναι κινηματογραφος βασικα...με μπερδεψε πολυ αυτο αν θα επρεπε να το συμπεριλαβω
ΔιαγραφήΜην ξεχάσω το φοβερό σκορ που έγραψε ο Don Ellis για το THE FRENCH CONNECTION που έσκισε στα όσκαρ εκείνη τη χρονιά, αλλά ο Billy Friedkin το άφησε σχεδόν εξ ολοκλήρου εκτός ταινίας. Για μένα και μόνο για την αρχική σκηνή των τίτλων που σε βάζει αμέσως στο κλίμα της ταινίας, αλλά και για τη σκηνή του κυνηγητού του Charnier θα μπορούσε να μπει στα υποψήφια εκείνης της χρονιάς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα επισημάνω και το φοβερό σκορ του Jerry Fielding για το LAWMAN του Michael Winner, αν και η μουσική του Fielding στο STRAW DOGS είναι ένα αριστούργημα μεγατόνων και σηκώνει τεράστια συζήτηση πως χρησιμοποιεί τη μουσική ο Πέκινπα στην ταινιάρα του, το σκορ του Lalo Schifrin για το THX1173 του Κόπολα, το απόλυτα ταιριαστό θαλασσινό σκορ του Piero Piccioni για το LIGHT AT THE EDGE OF THE WORLD του Mike Billington που σιγά και μην έπαιρνε υποψηφιότητα εκεινη τη χρονιά Ευρωπαίος εκτός από Γάλλο πόσο μάλλον για μια σκληρή ταινία όπως το LIGHT. Εδώ ούτε καν επισήμαναν τον Stelvio Cipriani για το ANONIMO VENEZIANO που είχε τεράστια επιτυχία εκείνη τη χρονιά και ήταν και καλύτερη ταινία από το LOVE STORY παρεμπιπτόντως.
Μπράβο για την επισήμανση του LAST RUN. Πρόκειται για ένα τρομερό σκορ του Goldsmith που είναι γραμμένο κυρίως για τον χαρακτήρα του John Scott στην ταινία, ένα μελαγχολικό αλλά και ρυθμικά άψογο σκορ για μια πολύ καλή ταινία.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήTHX1138 είναι ο τίτλος της ταινίας και σκηνοθέτης είναι όχι ο Κόπολα αλλά ο Τζωρτζ Λούκας...αυτά παθαίνεις όταν γράφεις χωρίς να τσεκάρεις..!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧαχαχα...αυτό το ήξερα...
ΑπάντησηΔιαγραφή