1981

                                 

                  

1981: ΔΕΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΥΤΑ ΡΕ!

Αμερική: Πως σας φάνηκε το Όσκαρ μουσικής στον Michael Gore για τα 10 λεπτά ορχηστρικής μουσικής;;;;; Και εξηγούμαι. Υπέροχα τραγούδια. Το σκορ όμως, η ορχηστρική μουσική περιλαμβάνει το τραγούδι Fame στα 5 λεπτά , το πιανιστικό Ralph And Monty και το τραγούδι Out Here On My Own. Αυτά. Το 2015 το LA LA LAND θα σαρώσει και στο τραγούδι και στην μουσική και δικαίως αλλά η διαφορά είναι ότι στο LA LA LAND θα υπάρχουν 51 λεπτά!!!ορχηστρικής μουσικής τα οποία θα δεσπόζουν στην ταινία με αποκορύφωμα το συγκλονιστικό 7λεπτο του τέλους που σολάρει τελείως μόνο του χωρις διαλόγους και ήχους. Άλλο λοιπόν πράγμα το ένα, άλλο πράγμα το άλλο. Η βράβευση με Όσκαρ του Michael Gore για την ταινία Fame είναι ένα τρομερό σφάλμα και μια τραγική επιλογή. Ειδικά όταν ο αντίπαλος είναι ο John Williams και το The Empire Strikes Back!!! Τι να πρωτοπούμε για ένα ακόμη τιτάνιο έπος….Ξέρετε πόση μα πόση δουλειά έχει το να ντύσεις συμφωνικά μια ταινία δυόμισι ωρών και να την περιλούσεις με 120 λεπτά μουσικής;;;Ξέρετε τι δουλειά έχει;;Ρωτήστε κάποιον συμφωνιστή να σας πει. Αλλά ας αφήσουμε αυτή την παράμετρο. Εδώ ο John Williams θα άξιζε να πάρει Όσκαρ μόνο για τα τρία λεπτά που διαρκεί το θέμα του Darth Vader και που αποτελεί μια παραλλαγή του πένθιμου εμβατηρίου του Σοπέν!!! Και μόνο γι’ αυτή την φαεινή, εξωφρενική  ανεπανάληπτη - και βάλτε ότι άλλο επίθετο θέλετε - ιδέα σηκωνόμαστε όρθιοι και χειροκροτάμε για μισή ώρα! Δεν γίνονται αυτά ρε!!! Αν πιάσουμε και αναλύσουμε το τι σημαίνει, το τι αξίζει, το τι αντιπροσωπεύει , τα πολλαπλά επίπεδα που διαπερνάνε αυτό το θέμα , την φιλοσοφική του προσέγγιση , την ψυχολογική του υπόσταση και χίλια δυο άλλα θα χάσουμε την μπάλα. Δεν γίνονται αυτά ρε! Μα δεν είναι μόνο η χαρά της ακρόασης αυτό του κλασικού μαρς που μπαίνει επάξια διπλά σε άλλα μεγάλα θέματα της κλασικής μουσικής όπως του Βάγκνερ, του Προκόβιεφ , του Σοστακόβις, του Μπετόβεν κ.α  , είναι κι εκείνες οι εκατοντάδες παραλλαγές που ακούγονται μέσα στην ταινία κάθε φορά που κάνει την εμφάνισή του ο στόλος της αυτοκρατορίας. Δεν γίνονται αυτά ρε! Ένας μουσικολόγος μόνο και μόνο να κάτσει να ασχοληθεί με τις παραλλαγές του θέματος μπορεί να γράψει ένα ολόκληρο βιβλίο για τον τρόπο που υπάρχει σαν υπόνοια κάποιες στιγμές, σαν συμπληρωματικές κάποιες  άλλες, σαν επιβλητικές, σαν τρομακτικές , σαν καθοριστικές , σαν δοξαστικές …πραγματικά η ανάπτυξη αυτό του θέματος που ο Williams το τσακίζει , το κάνει στην ουσία φύλλο και φτερό , (δεν γίνονται αυτά ρε)  το εκμεταλλεύεται σε κάθε βαθμό σε κάθε πτυχή, είναι ένα σεμιναριακό μάθημα. Μα πάνω απ’ όλα είναι εκείνη η θρυλική στιγμή της μονομαχίας του Λουκ με τον Νταρθ που παρουσιάζεται καλλιτεχνικά από τον παραγωγό Λούκας με τις απίθανες χρωματικές παλέτες του Peter Suschitzky βουτηγμένο σε ένα σκηνικό μυστηρίου  εξπρεσιονιστικής τελειότητας με έναν απόκοσμο ήχο και την διαχρονική φωνή του Τζειμς Ερλ Τζόουνς να συνυπάρχουν όλα μαζί με μια  αρμονία συμπαντικής προέλευσης. Δεν γίνονται αυτά ρε!  Η σκηνή στο μεγαλύτερο μέρος της δεν έχει μουσική. Το θέμα του Βέιντερ μπαίνει στο πρώτο μέρος της μάχης τρία λεπτά μετά την έναρξή της και παρουσιάζεται στην πιο επιβλητική και τρομακτική μορφή του για να τονίσει ότι ο νικητής σε αυτή την μονομαχία είναι ο ένας και μοναδικός , ο απόλυτος άρχων του σκότους, ο Νταρθ Βέιντερ. Δεν γίνονται αυτά ρε! Α , δεν είναι όμως μόνο αυτή η μουσική του The Empire Strikes Back. Είναι και το Σοστακοβιτσικό THE BATTLE IN THE SNOW (δεν γίνονται αυτά ρε!) είναι και το δαιμονισμένο The Asteroid Field (δεν γίνονται αυτά ρε), είναι και το Hyperspace με τα τρομερά ostinato ( δεν γίνονται αυτά ρε) είναι και το ρομαντικό  θέμα του YODA (δεν γίνονται αυτά ρε!), είναι και το ερωτικό HAN SOLO AND THE PRINCESS (δεν γίνονται αυτά ρε!) , είναι και το τρυφερό και ευχάριστο The Training of a Jedi Knight (όπου για ελάχιστα δευτερόλεπτα ακούγεται το θέμα του Νταρθ Βέιντερ σε κωμική χροιά, δεν γίνονται αυτά ρε!!!!!). Ποιο Fame ρε;;;Ποιο Fame ρε μαλάκες;;; Ποιο Fame;;; Αυτά δεν μπορώ. Είτε για ακρόαση το δει κάποιος σε περίπτωση που δεν του αρέσουν αυτές οι ταινίες, είτε σαν μουσική υποστήριξη το έργο είναι θεσπέσιο, είναι τιτάνιο, είναι θεϊκό, είναι άλλο πράγμα. Οι εκδόσεις είναι δεκάδες. Τρεις όμως είναι οι κύριες. 41 λεπτά, 124 λεπτά!!!! σε διπλό σιντί με βιβλιαράκια απίστευτο ήχο και όλες τις παραλλαγές του Νταρθ Βέιντερ για να λυσσάξετε και το πιο πρόσφατο, τα 74 λεπτά από την Walt Disney Records. Η πιο τέλεια ακρόαση είναι το 41 λεπτών καθότι έχουμε όλα τα βασικά θέματα μαζεμένα το ένα μετά το άλλο κι έτσι η παρουσίαση του σύμπαντος του Λούκας είναι ιδανική. Όμως νιώθεις πως κάτι λείπει. Κατά την άποψή μου η κορυφαία παρουσίαση είναι από Walt Disney Records των 74 λεπτών όπου έχουμε όλα τα θέματα της πρώτης κυκλοφορίας συν 7 ακόμη χορταστικά κομμάτια, με κορυφαίο το  Rebels At Bay.  Οι δυο ώρες μουσικής περιέχουν αρκετή περιγραφική μουσική που σε αποσυντονίζει, άλλα έχει γίνει μια διαφορετική μείξη των κομματιών που κάποιες φορές σε απογειώνει όπως το 15 λεπτό!!!! The Battle of Hoth που ενσωματώνει και το THE BATTLE IN THE SNOW και γίνεται το έλα να δεις!!!  Τέλος ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει και στο σιντι της Varese όπου ο Charles Gerhardt διευθύνει την National Philharmonic Orchestra. Εντάξει άλλο η συμφωνική του Λονδίνου και ο Τζώνης, αλλά ο Gerhardt έχει κάνει μια σοφή παρουσίαση 45 λεπτών διαφορετική κάπως από το πρωτότυπο των 41 λεπτών που χαίρεσαι να ακούς. Τι να λέμε τώρα…όλες οι κυκλοφορίες αξίζουν. Μιλάμε για μουσικό κατόρθωμα. Α και η έκπληξη. Το θέμα του Νταρθ Βέιντερ που χειροκροτείται όσο κανένα άλλο στις συναυλίες του Williams δεν ακούγεται ποτέ στην τρίλεπτη εκδοχή που υπάρχει στο σιντί. Η τρίλεπτη επεξεργασία είναι προσφορά του Williams στους ακροατές , που εκμεταλλεύτηκε μια ιδέα 1- 1:30 λεπτού - η οποία αν ακούγονταν σκέτη δεν θα είχε κάποιο νόημα, ή έστω  δεν θα δημιουργούσε τον πάταγο  που όλοι ξέρουμε σήμερα- την ανέπτυξε και την παρουσίασε σαν κομμάτι κλασικής μουσικής. Αυτά για όσους μουσικούς βαριούνται να αναπτύξουν κάποιες ιδέες περαιτέρω στο σιντί τους και παρουσιάζουν την μουσική ακριβώς όπως είναι στην ταινία. Ο Williams παρόλο που δούλευε από το πρωί ως το βράδυ για να φέρει εις πέρας 120 λεπτά μουσικής, παρόλο που πήρε εκατομμύρια, παρόλο που πλέον ήταν τόσο διάσημος που δεν είχε ανάγκη να αποδείξει τίποτε, κάθισε και δούλεψε περαιτέρω για να ευχαριστήσει  εμάς. Εμάς κύριοι και κυρίες. Την δουλειά του στην ταινία την είχε κάνει. Κι όμως έκατσε και έκανε αυτή την consert version για εμάς. Γι’ αυτό σηκωνόμαστε όρθιοι και χειροκροτάμε και πληρώνουμε ένα σωρό λεφτά για να τον δούμε να διευθύνει.  Πάμε στους υπόλοιπους και στην  μεγάλη έκπληξη  της χρονιάς που είναι ο διάδοχος του Williams ο εικοσιπεντάχρονος James Horner που έκανε ντεμπούτο με δυο συμφωνικά σκορ και αυτό το οφείλει στον θρυλικό κινηματογραφιστή και παραγωγό Roger Corman στις δυο ταινίες του οποίου δούλεψε εκείνη τη χρονιά. Το Battle Beyond The Stars και το Humanoids From The Deep. Ταινίες χαμηλού επιπέδου και δυο που όμως δεν επηρέασαν τον Horner να γράψει ένα αριστούργημα. Το Battle Beyond The Stars έχει όλα τα καλούδια της μουσικής φιλοσοφίας του John Wiliams και ο Horner γράφει ένα δαιμονισμένο σε ρυθμό σκορ στο οποίο δεν παραλείπει να το ποτίσει και με love theme και με ευχάριστες τρυφερές στιγμές. Αναγνωρίζει κανείς από το πρώτο κιόλας σκορ το μεγάλο ταλέντο, την έφεση στην μελωδία και την ανάπτυξη των θέματών του, κάτι που έγινε σήμα κατατεθέν του μετά μιας και ο Horner πάντα απέφευγε την απλή περιγραφική μουσική. Κυρίως όμως διακρίνει κανείς μια τρομερή ευκολία στο να γράψει action cues χωρις να τα υπερφορτώσει διακατέχοντάς τα τρομερή σαφήνεια και συνοχή.  Δεν έγινε τυχαία αυτός που έγινε. Όταν γράφεις τέτοια μουσική για μια τόσο κακή ταινία, ε, εντάξει… Το Humanoids From The Deep είναι πιο σκοτεινό, πιο ατμοσφαιρικό, πιο δυσοίωνο  αλλά έχει και κάτι απρόβλεπτα ξεσπάσματα που σου γουρλώνουν τα μάτια και σου φέρνουν στο νου το Jaws! Jaws από την μια Star Wars από την άλλη, η επιρροή του Williams στην μουσική θα αρχίζει την μεγάλη της επέλαση μέχρι και τις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα , όταν και θα εκθρονιστεί από την μουσική του Hans Zimmer που το μουσικό του ύφος δεσπόζει σε όλα τα σύγχρονα μπολκμπάστερ. Πραγματικός μουσικός μεσαίωνας….Αλλά άλλο να εμπνέεις  μουσικούς σαν τον Horner, τον Conti  και τον Giacchino και άλλο κάτι djηδες της τέκνο μουσικής. Συγχίστηκα τώρα. Μιας που ανέφερα τον Conti ας μιλήσουμε για τα δυο αριστουργήματα που παρέδωσε την χρονιά εκείνη. Η ταινία του σκηνοθέτη του Rocky Τζων Αλβισεντ The Formula με τον Μάρλον Μπράντο πρωταγωνιστή είναι ένα θρίλερ που πλέον έχει ξεχαστεί. Αυτό όμως που δεν θα ξεχαστεί είναι το σάουντρακ του Conti. Έξοχη συμφωνική μουσική γεμάτη ευρήματα, πλούσια σε θέματα και ιδέες που δυστυχώς στην ταινία παρουσιάζεται πολύ διακριτικά. Η ακρόαση πάντως ξεχειλίζει από καθαρόαιμη δυνατή συμφωνική μουσική. Στην ταινία του Κασαβέτη Gloria ο Conti είναι σε μια ακόμη κορυφαία στιγμή. Ένα ανεπανάληπτο ρέκβιεμ για φωνή, κιθάρα σαξόφωνο και βιολιά, ίσως η πιο ευρηματική και προσωπική του σύνθεση όπου η λάτιν/τζαζ δένει άριστα με την συμφωνική ορχήστρα. Απλό και μεγαλειώδες, οι τίτλοι αρχής είναι μια ιδιοφυής κατάθεση και  σε πληροφορούν καλύτερα και από ψυχολόγο και από ψυχίατρο και από βιβλία για την προσωπικότητα της κεντρικής ηρωίδας. Μαγεία! Ας περάσουμε σε έναν  συνθέτη κλασικής μουσικής τον  John Corigliano που μέχρι στιγμής έχει κάνει 4 σκορ σε όλη του την καριέρα, εξαιρετικά και τα τέσσερα (το ένα απορριφθέν δυστυχώς). Στα τρία  ήταν υποψήφιος για Όσκαρ μέχρι που το κέρδισε με το αριστούργημα του The red Violin . To Altered States είναι ένα από τα πιο εφιαλτικά σάουντρακ που έχουν γραφτεί ποτέ. Μια διαρκής μάχη με έγχορδα και τυμπάνια, με μοναδική αχτίδα φωτός το love theme. Εκπληκτικό πραγματικά. O Lalo Schifrin πέρυσι έκανε ένα ωραιότατο χατ τρικ και μας ενθουσίασε. Φέτος το ξανακάνει πάλι  και μας απογειώνει. To Brubaker  με τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ διαθέτει δυο πυλώνες. Την συμφωνική και την Τζαζ. Τα συμφωνικά μέρη είναι συγκλονιστικά, ενώ τα Τζαζε είναι κι αυτά με προσωπικότητα και στυλ. To The Competition είναι κι αυτό φινετσάτο και διαθέτει ένα θαυμάσιο θέμα με το οποίο απέσπασε την υποψηφιότητα στο τραγούδι. Στο Battle Creek Brawl την πρώτη  προσπάθεια του Τσάκι Τσαν να κάνει διεθνή καριέρα ,  πάλι αυτή η σχιζοφρένεια μεταξύ συμφωνικής μουσικής και τζαζ είναι παρόν με εκπληκτικά αποτελέσματα. O Elmer Bernstein AIRPLANE παρωδεί με μεγάλη μαεστρία και συμφωνική ορχήστρα όλα τα μεγάλα μπλοκμπάστερ και φυσικά τις μουσικές τους. Ο ίδιος έγραψε μουσική και για την ταινία επιστημονικής φαντασίας Saturn 3 με τον Κερκ Νταγκλας και την Φάρα Φόσετ!!! Πρόκειται για μια ασύνδετη και περίεργη  ταινία στην οποία ο Bernstein έγραψε μια ανεπανάληπτη ουβερτούρα 9 λεπτών!!! όπου μέσα από την ρωμαλέα συμφωνική του προσέγγιση ξεπετάει και κάποια ντίσκο στοιχεία που κατά την άποψη μου δεν ταιριάζουν και απορώ γιατί τα έβαλε…Ίσως επειδή η Φάρα Φόσετ φοράει μόνο εσώρουχα σε όλη τη ταινία και  κάτι να του ξύπνησε, ή ίσως να του το ζήτησαν και οι παραγωγοί μιας και το ρεύμα της εποχής ήταν η ντίσκο ποπ κουλτούρα που τότε ξεπετάγονταν. Εν πάση περιπτώση αυτό το 9λεπτο θέμα είναι μια από τις καλύτερες στιγμές του Bernstein, αλλά όλο το υπόλοιπο είναι ατμοσφαιρικό και διακριτικό από το οποίο όμως υπάρχουν  κάποιες στιγμές πολλής μεγάλης κλάσης.  Περνάμε τώρα σε δυο εγκέφαλους . Τον Gil Melle και τον Leonard Rosenman των οποίων οι μουσικές τους δεν μπήκαν ολόκληρες για τις ταινίες που δουλέψαν. Ωστόσο εμείς έχουμε και ακούμε τα σιντί και αποζημιωνόμαστε. Στην περίπτωση του Gil Melle  το Borderline είναι μια ταινία με τον  Charles Bronson να  χτυπάει πρώτες θέσεις στις εισπράξεις εκείνη τη χρονιά με το θρίλερ του τίμιου μάστορα Jerrold Freedman. Μπάτσος στα σύνορα με το Μεξικό ο Charles - από τότε είχαν θέματα προφανώς - κυνηγάει έναν παράνομο διακινητή ανθρώπων που τον ερμηνεύει ο Ed Harris με μαλλιά για να εκδικηθεί και τη δολοφονία του κολλητού του. Ο Gil Melle δημιουργεί ένα αριστούργημα ακόμα, γεμάτο παράδοξες αρμονίες και ενορχηστρώσεις, εφευρίσκει και ένα κρουστό ειδικά για την ταινία, αλλά η παραγωγή φλιπάρει και του αδειάζει σχεδόν όλη την έμπνευση από την ταινία. Δεν πειράζει όμως γιατί άφησε αυτό το συγκλονιστικό βασικό θέμα με τα μανιασμένα έγχορδα που το ακούμε και ανατριχιάζουμε κάθε φορά που βάζουμε το σιντιί να παίξει. Στην περίπτωση του Leonard Rosenman, το Hide In Plain Sight,  έχουμε την πρώτη και μοναδική σκηνοθετική προσπάθεια του James Caan. Η αληθινή ιστορία ενός φουκαρά που μαθαίνει ότι η πρώην σύζυγός του έχει μπλέξει με ένα κάθαρμα ο οποίος είναι η αιτία να την απαγάγουν μαζί με τα παιδιά του, έδωσε την ευκαιρία στον Rosenman να γράψει ένα επιθετικό συμφωνικό σκορ στο ύφος που συνήθιζε εκείνη την περίοδο, μεταξύ καταιγιστικού ρυθμού και ατονικών εκρήξεων. Τελικά στην ταινία έμεινε μόνο το ήρεμο μελωδικό κομμάτι του σκορ, και όλη η μουσική επίθεση του Lenny έμεινε εκτός...Κρίμα γιατί μπορεί να μην είναι αντάξιο των τριών προηγούμενων δουλειών του που ανέφερα τα τρία προηγούμενα χρονιά  γιατί μιλάμε για μόνο 20 λεπτά μουσικής, αλλά είναι κι αυτό …σωστός εφιάλτης. Όμως αν θέλουμε να μιλήσουμε για εφιάλτες και για αριστουργηματική μουσική που χρησιμοποιήθηκε μόνο ένα μέρος της σε ταινία αυτή δεν είναι άλλη από το σάουντρακ της ίσως πιο εμβληματικής, θρυλικής και σιγουρά της πιο πρωτοπόρας ταινίας τρόμου όλων των εποχών. Της κλασικής Λάμψης/ THE SHINING. Προσέξτε τι θα σας πω. Όταν ο Κιούμπρικ γύριζε το 2001 είχε για μουσικό μια τρομερή ιδιοφυΐα, τον Alex North. Είχαμε λοιπόν την συνεργασία δυο ιδιοφυών καλλιτεχνών. Ενός μουσικού κι ενός σκηνοθέτη. Ο North έγραψε κανονικά την μουσική του, ένα πραγματικά περίτεχνο αριστούργημα 35 λεπτών, και ο Κιούμπρικ ούτε που του είπε κάτι. Πάει λοιπόν ο North στην πρεμιέρα μαζί με την οικογένειά του γεμάτος περηφάνια να θαυμάσει την ταινία με την μουσική του. Και παθαίνει σοκ. Παθαίνει τραλαλά. Κοκομπλόκο. Δεν υπήρχε ούτε ένα λεπτό!!! Την είχε απορρίψει όλη ο Κιούμπρικ και έβαλε κλασική μουσική και κανείς δεν του είχε πει τίποτα!!! Βέβαια η ταινία του Κιούμπρικ γράφει εκπληκτικά με την κλασική μουσική και δεν χρειάζονταν την μουσική του North , αλλά που να με πάρει πες του ανθρώπου να ξέρει και να μην πάθει έμφραγμα. Μιλάμε για το απόλυτο ρεζιλίκι. Για έναν εξευτελισμό που σίγουρα δεν άξιζε σε έναν μουσικό τέτοιου διαμετρήματος. Εν πάση περιπτώση ο Κιούμπρικ είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας αυτιστικής διάνοιας  που τα ήθελε όλα στην εντέλεια, όλα γεωμετρικά ίσια με έμφαση στην λεπτομέρεια και στα χρώματα όπως ακριβώς κι ένας αυτιστικός που βάζει τα πράγματα του σε απόλυτη τάξη και αν του τα χαλάσεις φωνάζει και κλαίει. Δεν το έκανε φυσικά επίτηδες γιατί δεν είχε ενσυναίσθηση αλλά άντε πες το αυτό στον North. To 1980 λοιπόν υπογραφεί το  THE SHINING και παίρνει για την μουσική της ταινίας πρώτα τον Frank Cordell του οποίου το σκορ CROMWELL το εχω στην πρώτη θέση  το 1970. Ο Κιούμπρικ λοιπόν στην αρχή είχε πάθει ψύχωση με την τρίτη συμφωνία του Μάλερ ειδικά με το χορωδιακό μέρος που είχε αποσπάσματα από τον Ζαρατούστρα του Νίτσε. Ο Κιούμπρικ δεν τον άφηνε να δει καθόλου ταινία και ο έρμος  προσπαθούσε να καταλάβει τι θέλει ο μέγιστος...Στο τέλος έπαθε λέει νευρικό κλονισμό γιατί ο Κιούμπρικ δεν τον είχε δει ποτέ του και δεν του είχε ξεκαθαρίσει τι ακριβώς ήθελε να κάνει πάνω στην συμφωνία του Μάλερ. Έτσι ο Cordell πήρε από τα τρία το μακρύτερο. Μετά ο Κιούμπρικ πάει και παίρνει  τον/την Wendy Carlos. Λέω τον/την γιατί ο Wendy Carlos ήταν άνδρας που έκανε εγχείρηση και έγινε γυναίκα. Εν πάση περιπτώση μιλάμε για έναν/μια πρωτοπόρο μουσικό στους ηλεκτρονικούς πειραματισμούς και ήχους. Έγραψε λοιπόν η φουκαριάρα έναν όγκο δουλειάς και ο ψυχοπαθής Κιούμπρικ την πέταξε στα σκουπίδια κρατώντας μόνο τους τίτλους αρχής, που ήταν μια ατμοσφαιρική διασκευή του κλασσικού Dies Irae, και κάποια εμβόλιμα μουσικά μοτίβα που δημιουργούσαν απλά ατμόσφαιρα και διαρκούσαν λίγα δευτερόλεπτα.   Πάλι όμως ο κερατάς ο Κιούμπρικ είχε δίκιο, μιας και η μουσική των τεράστιων Penderecki, Ligeti και Bartok  εφαρμόζουν τέλεια με τις εικόνες του. Αλλά ρε άνθρωπε ήμαρτον. Και η Wendy έμαθε στην πρεμιέρα το τι απέγινε η μουσική της και από τα νευρά της ξαναέκανε εγχείρηση και ξανάγινε άντρας. (το τελευταίο δεν ισχύει, αλλά  φαντάζομαι με τέτοια νεύρα λίγο έλειψε). Αφήνουμε αυτή την ιστορία και συνεχίζουμε με ηλεκτρονική για μια ακόμη κλασική ταινία τρόμου που όσο περνάνε τα χρόνια γίνεται ακόμη καλύτερη. Ο λόγος για το THE FOG του Τζων Κάρπεντερ. Εδώ πάλι επιχείρησε να κάνει κάτι παρόμοιο με το Halloween στην μουσική -κλίμακες που ανεβοκατεβαίνουν στο συνθεσάιζερ- και δένει αριστουργηματικά με την ταινία δημιουργώντας  μια έξοχη ατμόσφαιρα τρόμου, ειδικά στο πρώτο μισό της ταινίας που προετοιμάζεται η επιδρομή των εκδικητικών ζόμπι στην παραθαλάσσια κωμόπολη ,αλλά σαν αυτόνομο άκουσμα είναι κουραστικό. Συνεχίζουμε με ταινίες τρόμου και περνάμε στο cult Maniac, ένα μικρό φιλμ από τον William Lustig που δημιούργησε φανατικούς οπαδούς και θεωρείται πλέον cult αριστούργημα, για τον βίο και την πολιτεία ενός διαταραγμένου serial killer που δολοφονεί άγρια ανυπεράσπιστες γυναίκες και τους παίρνει το σκαλπ για τρόπαιο. Η φήμη της ταινίας είναι τόσο μεγάλη που έγινε και remake το 2011 με τη φροντίδα του enfant terrible του Γαλλικού τρόμου τον Alexandre Aja. Η μουσική του Jay Chattaway είναι ηλεκτρονική και ιδιαίτερα ατμοσφαιρική. Ο Chattaway στο βασικό θέμα του έχει βάλει και  φλάουτο για να  σπάσει την μονοτονία, των ηλεκτρονικών και προσδίδει μια ήρεμη, υπνωτιστική, μελωδική μα και συνάμα απειλητική και ιδιαίτερα ζοφερή εικόνα του φονιά που ταιριάζει γάντι με την αποτρόπαια ατμόσφαιρα της ταινίας.    Ήταν το πρώτο σκορ του Chattaway o οποίος συνέδεσε το όνομά του με μερικές από τις πιο cult ταινίες της δεκαετίας του 80 (MISSING IN ACTION, MANIAC COP) και στην πορεία καταξιώθηκε ως ένας εκ των βασικών συνθετών του τηλεοπτικού STAR TREK. Όμως πάνω από το The fog, πάνω από το The maniac βρίσκεται μια ταινία τρόμου η οποία 40 χρόνια μετά έχει ακόμη το φανατικό κοινό της. Ο λόγος για το Friday The 13th του Harry Manfredini που δημιούργησε ένα σκορ με επιρροές από τον μεγάλο δάσκαλο τον Bernard Herrmann και πήρε και στοιχεία από το Jaws στο πιο φτηνό του βέβαια και με ηλεκτρονικά στοιχεία. Οι ανάσες που ακούγονται είναι ένα τρομερό εύρημα που έγινε σήμα κατατεθέν των σάουντρακ και το σκορ αποτελεί μια cult στιγμή των horror soundtrack. Συνεχίζουμε με ηλεκτρονικά μιας και στο μέλλον θα μας απασχολήσουν ακόμη περισσότερο με τον βραβευμένο με Όσκαρ για το Midnight Express (αν είναι δυνατόν) τον Αμερικανοιταλό Giorgio Moroder και το τεράστιων διαστάσεων σουξέ AMERICAN GIGOLO. Εξαιρετικό τραγούδι 8!!!παρακαλώ λεπτών που ακυρώνει όλες τις συμβάσεις του είδους αλλά μέχρι εδώ. Δεν διαπίστωσα στην μουσική ούτε το ερωτικό κλίμα της ταινίας, ούτε τα συναισθηματικά αδιέξοδα του κεντρικού χαρακτήρα. Μου φάνηκε μια επιφανειακή και απλοϊκή μουσική. Συνεχίζουμε με ανάλαφρο ντίσκο ποπ τζαζ ύφος με τον Charles Fox και 9 To 5 όπου έγραψε ένα κεφάτο ρυθμικό σκορ που είχε στοιχεία ποπ, τζαζ και ντίσκο σε μετρημένες δόσεις, και έχοντας σαν "οδηγό" το διάσημο ομώνυμο τραγούδι που έγραψε μια από τις πρωταγωνίστριες της ταινίας, η Ντόλυ Πάρτον. Το τραγούδι πήρε γκράμι και προτάθηκε για Όσκαρ αλλά το σκορ έμεινε στα παρασκήνια και είναι ένα ιδιαίτερα καλοφτιαγμένο και κατάλληλο σκορ για μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της χρονιάς. Το LONG RIDERS είναι ένα εξαιρετικό φιλμ του Walter Hill, ένα πραγματικά αυθεντικό γουέστερν για τη δράση των αδερφών Τζέημς και Γιανγκ στην Άγρια Δύση του 19ου αιώνα. Στην ταινία πρωταγωνιστούσαν τα τρία αδέρφια Κάρανταιν, τα δύο αδέρφια Κουέιντ, τα δύο Κιτς και τα δύο Γκεστ στους ρόλους των συμμοριτών και αδερφών αντίστοιχα, για καλύτερη χημεία. Η ταινία λειτουργεί καταπληκτικά, και το σκορ του Ry Cooder παρότι είναι ένα καθαρόαιμο Southern country και bluegrass σκορ, ταιριάζει καταπληκτικά στο ύφος της ταινίας, αλλά σαν ακρόαση δεν έχει αξία. Συνεχίζουμε σε ελαφρύ κλίμα με το υπερ έπος του Τσιμίνο το Ηeaven's gate όπου ο David Mansfield υπογραφεί ένα σάουντρακ πανέμορφο μεν, αλλά ελαφρύ δε λόγω των πολλών φολκ στοιχείων για μια ταινία που την περιβάλλει ένας ολόκληρος μύθος. Το   THE STUNT MAN του Dominic Frontiere είναι μια παρωδία της κινηματογραφικής βιομηχανίας και της τρέλας ενός γυρίσματος έχει ένα εξίσου παρανοϊκό σκορ από τον άξιο συνθέτη. Ο Πήτερ Ο Τουλ βασανίζει έναν φυγά τον οποίον κρύβει από τις αρχές με αντάλλαγμα να του κάνει τα πιο δύσκολα κασκαντεριλίκια...Απόλυτη μουσική ταύτιση με το νόημα και τα τεκταινόμενα της ταινίας από τον Frontiere που πήρε τη χρυσή σφαίρα μουσικής αλλά δεν προτάθηκε για Όσκαρ. Για Όσκαρ όμως προτάθηκε ο John Morris με την ταινία μύθο The Elephant Man. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δραματικό σάουντρακ με ενορχήστρωση που έχει τα χαρακτηριστικά τσίρκου αλλά μελωδίες θλιβερές και σκοτεινές προσδίδοντας έτσι στο σκορ έναν αντιφατικό μουσικό χαρακτήρα που όχι μόνο ταιριάζει γάντι αλλά σε τσακίζει στην κυριολεξία. Τρομερή έμπνευση από έναν συνθέτη που  ταυτίστηκε με τις ταινίες του Μελ Μπρουκς. Αυτό και μόνο αποδεικνύει πόσο μεγάλο ταλέντο είχε και πόσο αδικημένος ήταν. Ειδικά το κομμάτι The Nightmare  όπου έχουμε ένα βαλς με όλα τα στοιχεία της μπουρλσεκ μουσικής αλλά παράλληλα ο συνθέτης δίνει και μια μεγαλοπρεπή σκοτεινή χροιά είναι μια ιδιοφυής στιγμή! Σπουδαίο σκορ! Άλλο ένα σπουδαίο σκορ είναι του Basil Poledouris για  την θρυλική Blue lagoon η οποία έχει πληθώρα θεμάτων και ξεχειλίζει από ερωτισμό. Η κωμωδία με τον Κερτ Ρασελ USED CARS έχει ένα σκορ έξω καρδιά από τον Patrick Williams με πολλά ταμπούρλα και τρομπέτες  στην ενορχήστρωση σαν να επρόκειτο για αμερικάνικη μπάντα και πολλά στοιχεία φανκ/τζαζ. Πολύ ευχάριστη δουλειά.  Το μιούζικαλ του Ρόμπερτ Άλτμαν Popeye των Harry Nilsson και Tom Pierson με τον απίθανο Ρόμπιν Γουίλιαμς στα πρώτα του βήματα έχει μερικά ωραία αλλά εύκολα και απλοϊκά τραγούδια, αλλά και κάποιες τρομερές παραλλαγές του κλασικού θέματος του Popeye που σε πιάνει ένα χαμόγελο μόλις τις ακούς. Όσο για τον τιτάνα  Jerry Goldsmith ένα γουέστερν έκανε, αλλά τι γουέστερν!!! Caboblanco.  Ένα κράμα μεταξύ Tiomkin, Newman και Bernstein , χωρίς όμως να χάνεται η προσωπικότητα του ,αυτού του τεράστιου συνθέτη. Περίτεχνο , απλό και μεγαλειώδες !!! Ο George Dunning στη δύση της καριέρας του καλείται να γράψει μουσική για μια ταινία που είναι σχεδόν φόρος τιμής στις ταινίες του παλιού κλασσικού Hollywood , το The Man With Bogart's Face. Καταφέρνει να δημιουργήσει μια παλέτα από σχεδόν όλες τις τεχνικές που χρησιμοποιούσε στην περίοδο που μεσουρανούσε ως ένας εκ των κορυφαίων του αμερικάνικου σινεμά. Αυτή έμελλε να είναι και η τελευταία του δουλειά στον κινηματογράφο μετά από μια καριέρα 40 χρόνων. Και κλείνουμε το κεφάλαιο με τους Αμερικανούς συνθέτες με ένα θλιβερό περιστατικό . Το τελευταίο σκορ στην καριέρα του  Jerry Fielding το οποίο έγινε για την ασήμαντη και αδιάφορη ταινία Funeral Home. Ωραία μουσική που όμως δεν είναι ισάξια του ταλέντου του και είναι κρίμα που όχι μόνον το ρέκβιέμ του ήταν για μια τέτοια ταινία αλλά και που μεγάλο μέρος της μουσικής έμεινε εκτός φιλμ. Δεν του άρμοζε τέτοιο τέλος.

    

Αγγλία: Ένα είναι το μεγάλο μουσικό γεγονός που έχει να κάνει με Άγγλους συνθέτες. Το σάουντρακ του Flash Gordon. Το μεγαλεπίβολο σχέδιο του Ντίνο Ντε Λάουρεντις, με το all star cast και τους QUEEN υπεύθυνους για τη μουσική της ταινίας...επειδή όμως οι QUEEN δεν είχαν ιδέα πως να γράψουν κινηματογραφικό σκορ, επιστρατεύτηκε ο Paul Buckmaster να βοηθήσει αλλά οι ρυθμοί του ήταν πολύ αργοί. Η παραγωγή ήθελε ένα συμφωνικό σκορ να υποστηρίζει αλλά και να διασκευάζει τα τραγούδια των QUEEN. Ο Buckmaster απολύθηκε και καταφτάνει ο Howard Blake - συνθέτης του εξαιρετικού DUELLISTS του Ridley Scott - ο οποίος καταφέρνει να τελειώσει το σκορ αλλά θα θυμάται για πάντα την εμπειρία που παραλίγο να του κοστίσει τη ζωή μετά την υπερπροσπάθεια που κατέβαλε. Δυστυχώς το πολύ όμορφο συμφωνικό του σκορ των 70 λεπτών χρησιμοποιήθηκε ελάχιστα στην ταινία, και μαζί με τις διασκευές των τραγουδιών έφτανε τα 30-35 λεπτά....ο Freddie Mercury και η παρέα του εμπνευσμένοι από την πρωτόγνωρη εμπειρία δημιουργίας ενός κινηματογραφικού σκορ έδωσαν εκτός από τα τραγούδια και κάποια Instrumentals με την συνολική τους συνεισφορά να φτάνει τα 36 λεπτά. Σκορ μύθος με το 75 λεπτό του Blake να είναι εξαίσιο! Πάντως ο Howard Blake εκείνη την χρονιά κατέθεσε και ένα άλλο συγκλονιστικό σκορ το The Changeling που υπέγραψε μαζί με τους Rick Wilkins και Ken Wannberg και είναι έξοχο δείγμα  μελωδικότητας και ατμόσφαιρας απ’ αυτά που λίγοι συνθέτες μπορούν να  καταφέρουν. Ατμοσφαιρικό και μελωδικά στέρεο, με συμφωνική δομή και μερικά πραγματικά εξαιρετικά θέματα που αναπτύσσονται μέσα στο σκορ και μέσα στην ταινία με ιδανικό τρόπο. Η ταινία έχει θέμα έναν διάσημο συνθέτη/μαέστρο ο οποίος μετακομίζει σε ένα τεράστιο πύργο για να συνθέσει και εκεί νομίζει ότι έρχεται σε επαφή με το πνεύμα της νεκρής κόρης του. Η συνεργασία των τριών άξιων συνθετών απέφερε ένα σπουδαίο σκορ και ο βασικός υπεύθυνος ήταν ο Howard Blake . Η μουσική δεν υποβλήθηκε από τους συνθέτες της για το Όσκαρ και δεν υπήρχε περίπτωση να μπει ποτέ στην πεντάδα, αλλά πιστεύω ότι αν έμπαινε αυτό το σκορ στις υποψηφιότητες θα ήταν μια ευχάριστη υπέρβαση των ψηφοφόρων. Θα μείνουμε στο σύμπαν του Flash Gordon μιας και ο κιθαρίστας των Queen Brian May υπέγραψε την μουσική μιας κλασικής υπερπεριπέτειας διαχρονικής και πρωτοπόρας για εκείνη την εποχή. Ο λόγος για το θρυλικό Mad Max όπου ο συνθέτης φτιάχνει  ένα πολύ παράξενο σκορ που φυσικά έχει προσωπικότητα και γοητεία αλλά όχι μεγαλείο. Άλλο πράγμα η ροκ άλλο η κινηματογραφική μουσική. Και μάλιστα η συμφωνική. Εδώ  ο May βάδισε σε αχαρτογράφητες γι’ αυτόν περιοχές και ημιαπέτυχε να παραδώσει ένα μεγαλόπνοο συμφωνικό σκορ για μια τόσο σπουδαία προσωπικότητα όσο είναι ο Mad Max. Κατάφερε βεβαίως να σχολιάσει επιτυχώς την ατμόσφαιρα, τον άγριο και βίαιο κόσμο, τις ωμές συγκρούσεις μεταξύ συμμοριών αλλά αυτό το τσακ, το ηρωικό, το επιβλητικό την ελπίδα και το φως δεν τα έδωσε στο έπακρον. Γι’ αυτό και νιώθεις ότι κάτι λείπει από την ακρόαση. Πιστεύω πως αν το είχε πιάσει το θέμα ένας Poledouris ή Conti ή  Horner η ένας John Scott θα μιλούσαμε για έπος. Πάντως από το σκορ του Junky XL στο ριμέικ  είναι κλάσης ανώτερο. Επίσης  το ακούς και βλέπεις πως επηρεάστηκε ο Don Davis για το Matrix. Ο Brian May πάντως είχε και άλλη δουλειά την χρονιά εκείνη . Το Harlequin με τον Ρόμπερτ Πάουελ όπου ερμηνεύει έναν τύπο με μεταφυσικές ιδιότητες που κάνει δύσκολη την ζωή ενός γερουσιαστή. Και εδώ ο May είναι καταπληκτικός πιάνοντας όλο το νόημα της ταινίας στις συνθέσεις του και αναγνωρίζεις την πολύ προσπάθειά του, αλλά κι εδώ κάτι λείπει για να απογειωθεί το σκορ. Και μιας που μίλησα για Scott με το  The Final Countdown δημιουργεί ένα εντυπωσιακό συμφωνικό σκορ για την περιπέτεια φαντασίας με το αεροπλανοφόρο που γυρίζει πίσω στο Περλ Χάρμπορ του 1941 με χρονομετάθεση. Από τα καλύτερα του συνθέτη. Η ταινία Sea Wolfs o Roy Budd επιστρατεύεται από τον βετεράνο σκηνοθέτη Andrew MacLaglen να γράψει τη μουσική για μια παρέα γηραλέων στρατιωτικών που αναλαμβάνουν μια αποστολή κομάντο στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Εμφανής η προσπάθεια να βγουν έξτρα λεφτάκια από την εκμετάλλευση της μεγάλης επιτυχίας που είχε το WILD GEESE. Ο Budd έρχεται και εδώ να κάνει τη δουλειά δίνοντας κύρος  και αριστοκρατικότητα στις περιπέτειες του David Niven του Gregory Peck και του Roger Moore (που τότε μεσουρανούσε ακόμα ως James Bond). Παρόλα αυτά γίνεται έντονη χρήση του Warsaw Concerto του Richard Addinsel στο σκορ όπως και του βασικού σκοπού από το Rule Brittania και αισθάνεσαι διαρκώς μια αίσθηση αποστειρωμένου δωματίου στην διάρκεια της ακρόασης μιας και λείπει ο δυναμισμός που ενδεχομένως θα έδινε τόσο στο σκορ όσο και στην ταινία μια έξτρα προωστική δύναμη δεδομένων των ειδικών δυνάμεων των ΚΑΠΗ που πρωταγωνιστούσαν. Κρίμα γιατί ο Budd με μια κίνηση του ματιού θα την απογείωνε την ταινία αν ο σκηνοθέτης δεν ήταν κολλημένος προφανώς με τα temp tracks του. Στο Superman 2 ο Ken Thorne διασκευάζει με απόλυτη μαεστρία τις συνθέσεις του John Williams, προσθέτει και κάποια  δικιά του μουσική και το σκορ είναι ένα διαμάντι τόσο μέσα στην ταινία όσο και εκτός. Πραγματικά τώρα φαίνεται η αξία των συνθέσεων του Williams . Προσωπικά μου  είναι αδύνατον να παρακολουθήσω τέτοιες ταινίες χωρις υπόκρουση παρόμοιας υφής. Το The Long Good Friday είναι μια από τις καλύτερες ταινίες όχι μόνο της χρονιάς αλλά και ένα από τα κορυφαία φιλμ που έχει αναδείξει το Βρετανικό σινεμά στην ιστορία του. Η ιστορία ενός Λονδρέζου γκάνγκστερ που μπλέκει με τον IRA και η ζωή του παίρνει μια απρόβλεπτη τροπή. Ο Bob Hoskins και η Helen Mirren είναι καταπληκτικοί στους πρωταγωνιστικούς ρόλους ενώ βασικό ρόλο έχει και ο Pierce Brosnan στην πρώτη εμφάνιση της κινηματογραφικής του καριέρας. Η ρυθμική και ιδιαίτερα ατμοσφαιρική μουσική της ταινίας με το βασικό θέμα που έγινε πασίγνωστο παντού ανήκει στον Francis Moncman. Μιλάμε για εκπληκτική ηλεκτρονική μουσική μελωδικότατη και σπινταριστή με στοιχεία ροκ ενώ φλάουτα και ντραμς ξεπετάγονται από το πουθενά. Σε παρόμοιο κλίμα κινείται και η μουσική της ταινιας του Ντάριο Αρτζέντο INFERNO ο οποίος επιστρέφει τρία χρόνια μετά την τεράστια επιτυχία του SUSPIRIA με τη δεύτερη ταινία της τριλογίας των Τριών Μητέρων, το INFERNO. Οι προσδοκίες ήταν μεγάλες, το άγχος ανυπέρβλητο και ο καλλιτεχνικός πήχης στα ύψη. Οι Goblin αποτελούσαν παρελθόν για τον Argento τόσο λόγω της σχέσης τους που δεν εξελίχθηκε καλά, όσο κυρίως και λόγω των πολλών δημιουργικών διαφωνιών των μελών της μπάντας. Ο Argento επιστράτευσε έναν από τους αγαπημένους του prog rock καλλιτέχνες, τον Keith Emerson, ο οποίος ήταν διάσημος για τη συμμετοχή του ως ιθύνων νους στην μπάντα EMERSON LAKE AND PALMER. Ο Βρεττανός συνθέτης είχε συμφωνικούς προσανατολισμούς και με τις ροκ ενισχύσεις του δημιούργησε ένα ιδιαίτερα αξιόλογο σκορ, συμφωνικό κυρίως, βασισμένο στο πιάνο, ιδιαίτερα περίπλοκο στο μεγαλύτερο μέρος του και με ένα ογκώδες εντυπωσιακό χορωδιακό φινάλε. Οι εμπνεύσεις του ώρες ώρες είναι  συγκλονιστικές με κάτι ντραμς, κάτι ηλεκτρικές κιθάρες φωνητικά και κυρίως πιανιστικά και χορωδιακά μέρη να φυσάνε. Είναι σαν να ακούς Queen και Webber να γίνονται ένα!!!  Αφήνουμε την Αγγλία με το John Barry όπου έφτιαξε κάτι ανεπανάληπτο. Το Night Games του θρυλικού Ρότζερ Βαντίμ ο οποίος ήτανε παντρεμένος με την Μπριζίτ Μπαρντό και την Τζέιν Φόντα, ενώ αργότερα είχε σχέση και με την Κατρίν Ντενέβ!!!Γίγαντας μέγιστος γνωστός στους καλλιτεχνικούς κύκλους για την σεξομανία του. Εδώ προσπαθεί να εισάγει ένα νέο sex symbol την Cindy Pickett με αγορίστικο κούρεμα αλλά δεν τα κατάφερε. Όμως αυτό που έκανε ο John Barry τα πήρε σβάρνα όλα και σήκωσε την ταινία στις πλάτες του. Πρώτον ακούστε τίτλους που έδωσε στα θέματά του. Descent Into Decadence, The Lesbian Tango, The Wet Spot, The Dominatrix's Waltz, Phantom of the Orgasm!!! Θέλετε κι άλλα; Δεύτερον η παρουσίαση του άλμπουμ είναι εξαιρετική με μεγάλα θέματα και ισχυρή δομή. Ο Barry έμεινε πιστός από την αρχή ως το τέλος στο ύφος και την μελωδία των θεμάτων κρατώντας μας έτσι αιχμάλωτους σε μια υγρή, αισθησιακή  και άκρως σεξουαλική ατμόσφαιρα. Βέβαια θα μου πείτε ότι πάντα ο Barry κράταγε το θέμα του και δεν ασχολούνταν με wall to wall υποστήριξη και φλυαρίες. Ναι συμφωνώ. Μόνο που εδώ δεν έχουμε θέματα τριών και τεσσάρων λεπτών, αλλά έξι εφτά και οχτώ λεπτών!!!! Κάτι αιθέρια φωνητικά στην ενορχήστρωση συμπληρώνουν αυτό το ηδονικό  αριστούργημα, που προσωπικά το θεωρώ μια από τις πέντε καλύτερες δουλειές του. Επίσης εξαιρετικός είναι και στα Somewhere in Time και Raise the Titanic φτιάχνοντας πάλι μια θεία μελωδία, αλλά εδώ έχουμε την κλασική μονοτονία σήμα κατατεθέν του δημιουργού που στο άλμπουμ κουράζει.

Γαλλία: Ξεκινάμε με το φαινόμενο Philippe Sarde που το 1980 ήτανε 32  χρόνων. Μέχρι εκείνη την περίοδο είχε υπογράψει αρκετά αριστουργηματικά εικοσάλεπτα σκορ. Τώρα κάνει ένα βήμα παραπάνω, συνεργάζεται με τον Πολάνσκι πάλι και βρίσκεται υποψήφιος για Όσκαρ με την πιο ώριμη δουλειά την εποχή εκείνη  την Tess ένα σκορ μισής ώρας πέρα για  πέρα εκπληκτικό!!! Βελούδινη υφή ,ρομαντικοί προσανατολισμοί, απόηχοι Γαλλικής φινέτσας αλλά και κάποιες συνθέσεις κλασικής συμφωνικής μουσικής γεμάτες ομορφιά και χάρη. Αριστούργημα! Δεν είναι όμως μόνο ο Sarde που συνεχίζει ακάθεκτος είναι και ο πάστορας του Γαλλικού σάουντρακ ο George Delerue που συνεργάζεται  πάλι με τον Τρυφώ στο  The last Metro και μεγαλουργούνε και οι δύο. Οι συγκλονιστικές συνθέσεις του George Delerue ταιριάζουν γάντι στο δίδυμο Ντεπαρτιέ – Ντενέβ που με την χημεία τους στοίχειωσε την οθόνη. Βέβαια σε αυτό συνέβαλε και η αριστουργηματική μουσική του Γάλλου ένα μείγμα ρομαντικής και δραματικής γραφής δουλεμένο στην εντέλεια. Το εικοσάλεπτό του σκορ στο άλμπουμ όμως είναι λίγο πρόχειρα δουλεμένο και χάνει κάπως την αξία που είχε  μέσα στην ταινία.  Πάμε στον Michel Legrand που ξεπέρασε όλους τους Γάλλους συνθέτες με δυο συνταρακτικά σκορ. Ξεκινάμε με την προτελευταία ταινία του ΣτιβΜακουιν . Το The Hunter.  Ο McQueen ερμήνευσε το ρόλο ενός κυνηγού επικηρυγμένων ο οποίος ήταν υπαρκτό πρόσωπο και ήταν λάτρης της κλασσικής μουσικής!!! Υπ’ αυτό το πρίσμα ο Michel Legrand έγραψε ένα σκορ συμφωνικό και σε ορισμένα σημεία του έντονα οπερετικό ως ύφος. Το σκορ περιείχε και αρκετά funk/jazz σημεία, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για τους Αμερικανούς παραγωγούς οι οποίοι έφεραν τον Charles Bernstein να γράψει ένα πιο ρωμαλέο ρυθμικό σκορ. Δεν ξέρω το σκορ του Bernstein αλλά πραγματικά απορώ γιατί δεν τους άρεσε η μουσική. Αυτό το Concerto For Orchestra And Combine-Harvester,το  Chicago Chase το Houston Fight είναι στιγμές απεριόριστης ευφυΐας και έμπνευσης . Πραγματικά απορώ…Ίσως να μην ήθελαν καθόλου τζαζ στοιχεία και ρομαντισμό…ίσως να ήθελαν κάτι πιο σκοτεινό σαν το Chinatown του Goldsmith. Το παράδοξο είναι ότι η μουσική του Legrand υπήρχε σε όλες τις κόπιες που παίχτηκαν εκτός ΗΠΑ ενώ του Bernstein (με ψήγματα της μουσικής του Legrand) ακουγόταν μόνο στην αμερικάνικη κόπια. Εξαιρετική δουλειά από τον Michel όπως και να ‘χει, ενώ το σκορ του Bernstein δεν έχει κυκλοφορήσει. Η δεύτερη δουλειά του ήταν η ορεινή περιπέτεια με τον Τσάρλτον  Ήστον το The Mountain Men είναι ένα λαμπρό συμφωνικό σκορ πλημμυρισμένο με υπέροχες εμπνεύσεις και χορταστικά περιπετειώδη θέματα. Δυο υπέροχα σάουντρακ ου ανήκουν στις τοπ συνθέσεις του. Πάντως είναι κρίμα για τον ΣτιβΜακουίν που η τελευταία του ταινία το Tom Horn με την θαυμάσια μουσική του Ernest Gold να μην έχει κυκλοφορήσει ακόμη. Ο Claude Bolling με το The Awakening μια ταινία πατάτα με τον Ήστον συνθέτει μια υπερ το δέον ατμοσφαιρική μουσική αλλά με ένα υπέροχο ρομαντικό θέμα. Ενώ το Three Men To Destroy/ Trois Hommes à Abattre με τον Αλέν Ντελόν να τον κυνηγάγανε τρεις πληρωμένοι εκτελεστές διαθέτει όλη την γοητεία, τον παραλογισμό και την ατμοσφαιρική χροιά ενός σκοτεινού νουάρ με στοιχεία  νεορομαντισμού με μερικά θέματα να θυμίζουν Μότσαρτ στο πιο σκοτεινό του όπως το ασύλληπτο  Poursuite Fuguée. To SAUVE QUI PEUT/ (LA VIE) είναι η πρώτη δουλειά του Gabriel Yared στον κινηματογράφο. Η ταινία είναι του Jean Luc Godard και το σκορ είναι πλήρως ηλεκτρονικό, παρόλα αυτά διακρίνει κανείς το ταλέντο αυτού του 30χρονου πιτσιρικά που σύστησε στον μέγα σκηνοθέτη ο Jacques Dutronc που πρωταγωνιστούσε στην ταινία. Πιστεύω ότι αν το σκορ ήταν προσαρμοσμένο σε συμφωνική ορχήστρα θα μιλούσαμε για μια μουσική αποκάλυψη. Έτσι κι αλλιώς, πάντως, η ιστορία άρχισε να γράφει για τον Yared και την κινηματογραφική του καριέρα με μια εντυπωσιακή εισαγωγή. Και κλείνουμε με τον Πάπα Maurice Jarre που κλήθηκε να γράψει μουσική για μια περιπέτεια της Ντίσνεϊ! Το The Last Flight of Noah's Ark έχει μια πολύ ωραία μουσική με πολλές εναλλαγές στο ύφος αλλά στον τομέα περιπέτεια και φαντασία  ο Jarre απέτυχε.

Ιαπωνια: Φυσικά μιλάμε για το έπος του Κουροσάβα το Kagemusha με μουσική του Shinchiro Ikebe στο οποίο συμβαίνει το εξής τραγελαφικό. Στην έκδοση του βινυλίου έχουμε 23 θέματα 13 στην Α πλευρά και 10 στην Β. 45 λεπτά μουσικής να διασκορπιστούν σε 23 θέματα δεν είναι και ότι καλύτερο. Όμως η ροή δεν σπάει και διατηρεί κάποια απόλαυση. Στην έκδοση του σιντί έγιναν εγκλήματα. Έχουμε ένα διπλό σιντί 132 λεπτών που είναι χωρισμό σε 44 κομμάτια το πρώτο και 49 το δεύτερο!!! Όπως καταλαβαίνατε ακρόαση δεν μπορεί να γίνει. Μόνο αποσπασματικά . Και είναι κρίμα γιατί η μουσική είναι ένα αριστούργημα. Είναι ένα κράμα μεταξύ ανατολικής και δυτικής φιλοσοφίας ιδανικά ισορροπημένο. Όσα θέματα είναι από δυο λεπτά και πάνω είναι εκθαμβωτικά. Πανίσχυρης δραματουργικής υπόστασης και υψηλής τεχνικής προσφέρουν στον ακροατή μαγικές στιγμές. Κρίμα που αυτό το σκορ κυκλοφόρησε έτσι. Αν είχαμε ένα σιντί πιο μαζεμένο θα μιλούσαμε για ένα από τα καλύτερα σάουντρακ της χρονιάς.

Ουαλία: Με δυο σκορ μας καθηλώνει ο μέγιστος Michael J.Lewis , το ένα για μια κακή ταινία τρόμου το THE UNSEEN και το άλλο για το FFOLKES/ North Sea Hijack ένα πολεμικό φιλμ  με απόηχους παλιομοδίτικους και ξεπερασμένους, με τον Roger Moore - που κάθε άλλο παρά υποστήριζε την εκτός James Bond καριέρα του - στο ρόλο ενός σκληροτράχηλου παλαίμαχου κομάντο σε μια επικίνδυνη αποστολή εναντίον τρομοκρατών. Η μουσική του Michael J.Lewis είναι ρωμαλέα και δυναμική στο γνωστό του συμφωνικό δραματικό στυλ και σπέρνει ανέμους και θερίζει θύελλες ενώ στο THE UNSEEN  είναι πιο υπόγεια με μια υποβόσκουσα σεξουαλική διαστροφή  και ένα αξέχαστο θέμα ενώ στην ενορχήστρωση έχει επιστρατεύσει και βιμπράφωνο.

Ιταλία: Ξεκινάμε με τον Μαέστρο. 7 τα σημαντικότερα σάουντρακ για ταινίες κάπως γνωστές που έχει γράψει για το 1980 από τα 14!! που έκανε συνολικά αυτή την χρονιά. Πρώτα ξεκινάμε με το La Banquière με την  θεάρα Ρόμι Σνάιντερ, ένα θεσπέσιο σκορ με ένα συγκλονιστικό κυρίως θέμα με το βιολί να ξεχειλώνει τις αισθήσεις μας. Το σιντί με τα 12 θέματα διαθέτει  μια εξαιρετική ομοιογένεια, έντονο δραματικό στόμφο και δυνατές ατμοσφαιρικές στιγμές κάνοντας το συνολικό έργο να είναι μια  από τις καλύτερες στιγμές του μέγιστου. Συνεχίζουμε με το IL BANDITO DAGLI OCCHI AZZURI/ The Blue-Eyed Bandit ένα νουάρ με τον Φράνκο Νέρο. Εδώ ο Μαέστρος σαν βασικό θέμα καταφεύγει  στην τζαζ με έντονα ρυθμικά στοιχεία, αλλά μετά συνεχίζει σε πιο δραματικούς απόηχους ρίχνοντας πάλι το βάρος στο βιολί. Επίσης υπάρχουν κι εδώ κάποια θέματα σασπένς χωρις όμως υπερβολές και χωρις να δίνεται βάρος. Οι ισορροπίες του έργου ανάμεσα στην τζαζ, το δράμα και το σασπένς είναι υποδειγματικές. Συγκλονιστική δουλειά. Κι εδώ προτιμήστε την έκδοση με τα 12 κομμάτια με 35 λεπτά αν και η κυκλοφορία της Beat έχει 12σελιδο βιβλιαράκι και επεκτείνεται στα 48…Αλλάζουμε κλίμα και περνάμε στην παλαβή κωμωδία La Cage aux folles 2. Εδώ ο Morricone αλλάζει ύφος σε σχέση με την πρώτη ταινία και βάζει στην άκρη το τρελό μπουρλέσκ ύφος της πρώτης ταινίας. Πιο προσγειωμένος, πιο μελωδίστας, τρυφερός  και χαμηλότονος κάνει ένα σκορ που πιο πολύ ταιριάζει σε ένα ρομαντικό δράμα παρά σε κωμωδία τέτοιου είδους. Ευπρόσδεκτη έκπληξη. Περνάμε λίγο στις αμερικάνικες ταινίες του. Το σκληρό φιλμ τρόμου The Island με τον Μάικλ Κέιν έχει κάποιες στιγμές που αποδεικνύουν την ιδιοφυΐα του και κάποιες άλλες που θυμίζουν την επαναληπτικότητά του. Άνισο αποτέλεσμα. Ο άρχοντας του σκότους όπως είναι το παρατσούκλι  του διευθυντή  φωτογραφίας του The Godfather Gordon Willis επιχειρεί  να σκηνοθετήσει την πρώτη του ταινία με μια λεσβία που κάνει τη ζωή της γειτόνισσάς της πατίνι. Στο φιλμ Windows  ο Ennio έγραψε ένα εξαιρετικό  σκορ, μελωδικό και με έμφαση στο συναίσθημα αλλά και με τις στιγμές έντασης παρούσες και πολύ καλοφτιαγμένες. Κρίμα που στην ταινία μπήκε με το ζόρι κάνα τεταρτάκι μουσικής...χαμένο πήγε αυτό το πολύ ενδιαφέρον έργο του σπουδαίου Morricone. Το Professione Figlio με τον Μαξ Φον Σύντοφ και την πανέμορφη Βίρνα Λίσι -μα που τις βρίσκουν οι Ιταλοί αυτές τις γυναίκες με την εξωπραγματική ομορφιά – έχει ένα  ανέμελο ζωηρό και χαρούμενο αρχικό θέμα αλλά τελικά πρόκειται περί παραπλάνησης. Το σκορ γίνεται στο καπάκι  μελαγχολικό συναισθηματικό, δραματικό  και ρομαντικό χωρις να σε αφήσει να πάρεις ανάσα. Ακόμη ένα αλησμόνητο σκορ από τον Μέγιστο. Και κλείνουμε με το Uomini E No/ Men or Not Men όπου μεταφερόμαστε στο Μιλάνο του 1944 όπου φασίστες και αντιστασιακοί επιδίδονται σε ένα ανελέητο κυνηγητό. Η μουσική του γίγαντα έχει ένα βασικό θέμα μοιάζει εξαιρετικά με το Romeo and Juliet του Nino Rota.Μάλλον πρόκειται για φιλοφρόνηση. Ακόμη ένα λυρικό αριστούργημα για ταινία τρόμου μας προσφέρει ο Pino Donnagio με το θρυλικό φιλμ του Ντεπάλμα Dressed to kill ένα σκορ που αναδεικνύει έναν παρακμιακό λανθάνων ερωτισμό που έρχεται να ταιριάξει απόλυτα με τον υποχθόνιο τρόμο.. Ασύλληπτα πράγματα. Παρά το γεγονός ότι η ταινία του Lucio Fulci PAURA NELLA CITTA DEI MORTI VIVENTI για καμιά εικοσαετία θεωρούνταν ως μια από τις χειρότερες που έχουν γυριστεί ποτέ, η τύχη της άλλαξε εντελώς και πλέον πολλοί το θεωρούν ως ένα κλασσικό αριστούργημα γοτθικού τρόμου...διαφωνώ βεβαίως αλλά οκ...γούστα είναι αυτά...η μουσική του Fabio Frizzi έχει την ακριβώς ίδια πορεία με την ταινία για την οποία γράφτηκε...το σάουντρακ της ταινίας πλέον θεωρείται ένα από τα δημοφιλέστερα για το μοντέρνο ύφος του και τον υπνωτιστικό δυσοίωνο ρυθμό του (το βασικό θέμα βεβαίως μοιάζει επικίνδυνα με αυτό από το DAWN OF THE DEAD των Goblin, αλλά όπως είπαμε...γούστα είναι αυτά).. Και μιας που είμαστε σε τέτοιο κλίμα συνεχίζουμε με μια ταινία τρόμου που άφησε το στίγμα της. Το CANNIBAL HOLOCAUST. Τον λόγο έχει ο Προφέσορας Βασίλης Κουτσουνάκης, “Είναι πραγματικά υπέροχη η πρώτη σκηνή της διαβόητης ταινίας του Rugero Deodato με το εναέριο πλάνο της ζούγκλας του Αμαζονίου να συνοδεύεται με μοναδικό τρόπο από μια από τις ομορφότερες μελωδίες που έγραψε στην καριέρα του ο σπουδαίος Riz Ortolani. Τίποτα δεν μπορεί να προϊδεάσει για την συνέχεια αφού η ταινία έχει αφήσει εποχή για τις σκηνές βίας που περιέχει για τις οποίες ο σκηνοθέτης της παραλίγο να μπει φυλακή για τα καλά. Το ψευδοντοκυμαντέρ του Deodato θεωρείται πλέον μια από τις σημαντικότερες ταινίες στην ιστορία του σινεμά για το εκπληκτικό σκηνοθετικό ύφος της που θυμίζει πραγματικό snuff movie. Η μουσική του Οrtolani πέρα από το πανέμορφο βασικό θέμα της, είναι δυσοίωνη και ενισχύει ακόμα περισσότερο τη νοσηρότητα των σκηνών που συνοδεύει, χάρη στην έντονα δραματική χρήση των εγχόρδων αλλά και συγκεκριμένων ηλεκτρονικών εφέ που χρησιμοποιεί ο συνθέτης. Ο Ortolani μην ξεχνάμε ότι έγινε διάσημος παγκοσμίως χάρη στη μουσική του στο πρώτο ψευδοντοκυμαντέρ της κινηματογραφικής ιστορίας, το MONDO CANE για το οποίο μάλιστα προτάθηκε για Όσκαρ τραγουδιού για το τραγούδι του "More". Θεωρείται δε ο βασιλιάς στα σκορ αυτού του είδους, αφού έχει γράψει τουλάχιστον πέντε!”. Εκπληκτικός ο Οrtolani δεν λέω αλλά κάπως ελαφρύ σκορ για τα γούστα μου. Μαρτσέλο Μαστρογιάνη Βιτόριο Γκάσμαν Στεφανία Σαρντέλι παίζουν  στο φιλμ του Ετόρε Σκόλα La terrazza   με ένα αριστουργηματικό σάουντρακ από τον Armando Trovaioli που κινείται στα μονοπάτια της σκοτεινής τζαζ με έναν ιδιοφυή τρόπο. Και τελειώνουμε μια εκπληκτική χρονιά με Φεντερίκο Φελίνι και Luis Bacalov στο City of Women. Αναλαφρος ερωτικος και τζαζ Bacalov σε ένα σάουντρακ που θυμίζει παλιές καλές εποχές και Nino Rota. Ποιο Fame ρε άσχετοι; Ποιο Fame ρε;;;;

ΟΣΚΑΡ

Fame-Michael Gore

Altered States-John Corigliano

The Elephant Man-John Morris

The Empire Strikes Back-John Williams

Tess- Philippe Sarde

ΤΟΠ-10 Με βάση το άλμπουμ

1.“The Empire Strikes Back”- John Williams

2.  “Gloria”- “The Formula”-  Bill Conti

3. “Battle Beyond the Stars”- James Horner

4. “Night Games”- John Barry

5. “Altered States”- John Corigliano

6. “The Hunter” – “Mountain Men” – Michel Legrand

7. La Banquière - The Blue-Eyed Bandit – Windows - Professione Figlio – Ennio Morricone

8. “Dressed to Kill” - Pino Donnagio

9. “The Elephant Man” -John Morris

10. “Inferno” - Keith Emerson