La princesse de Montpensier -Philippe Sarde (2010)

                         La princesse de Montpensier -Philippe Sarde  (2010)

Η παρακάτω κριτική γίνεται με βάση το αυτόνομο άκουσμα μιας και την ταινία όχι μόνο δεν την έχω δει αλλά ούτε καν την ξέρω. Αυτό όμως δεν είναι εμπόδιο στο να απολαύσει κανείς την αριστουργηματική μουσική που έγραψε ο Σαντρ με εμφανείς επιρροές από την εποχή του Μπαρόκ και τις μεσαιωνικές μελωδίες. Πρόκειται για ένα σάουντρακ με πλούτο θεμάτων και με ποικιλία στο ύφος που δεν γίνεται ποτέ κουραστικό.

Το σκορ ξεκινάει με το θέμα Air de Chabannes και αμέσως μπαίνουμε στο κλίμα. Πρόκειται για μια δυναμική εισαγωγή με πολύ περίτεχνη ενορχήστρωση και θέμα το οποίο ακροβατεί σε δυο μουσικά είδη. Τα απειλητικά έγχορδα που υπάρχουν στο υπόβαθρο με το δευτερεύον θέμα που ερμηνεύουν μας παραπέμπουν στην εποχή του κλασικισμού ενώ η ανάλαφρη ενορχήστρωση με φλάουτο και ντέφι που ερμηνεύουν, σαν αντίστιξη, το πρωτεύον θέμα  μας παραπέμπουν στην εποχή του μπαρόκ. Στο φινάλε η μελωδία του πρωτεύοντος θέματος θα σταματήσει και θα δώσει την θέση της πλήρως στο υπόγειο θέμα δημιουργώντας έτσι μια ρυθμική κορύφωση. Έτσι το κομμάτι έχει να εξαιρετικό ενδιαφέρον με πολύ γοητευτικές δυναμικές.

     Στο δεύτερο κομμάτι όπου έχει τον τίτλο- Ουβερτούρα – η καθαρά μεσαιωνική γραφή του είναι πλήρως ευδιάκριτη μέχρι το 1:24 καθώς οι φωνές ερμηνεύουν  χωρίς ορχήστρα έναν υπέροχο θρησκευτικό ύμνο. Στα τελευταία 30 δευτερόλεπτα το θέμα θα κλείσει πάλι με την δυναμική ρυθμική που συναντάμε στο φινάλε του πρώτου κομματιού.

   Στο Sous le Charme de  Guise Βλέπουμε την ρομαντική χροιά του συνθέτη. Πρόκειται για ένα έξοχο θέμα με το φλάουτο σε πρώτο ρόλο να συνοδεύεται πολύ τρυφερά από την ορχήστρα γεμίζοντας τον χώρο με βελούδινα ηχοχρώματα.

     Στο αμέσως επόμενο  La Chevauchee de Montpensier έχουμε νέα αλλαγή κλίματος. Το κομμάτι έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα δομή. Το πρώτο μέρος παιγμένο με  παραδοσιακό βιολί της εποχής υφαίνει έναν πολύ ατμοσφαιρικό και απειλητικό κόσμο ενώ στην ανάπτυξη του  κομματιού στην μέση  συναντάμε το βασικό θέμα που ακούσαμε στην αρχή. Στο τελείωμα έχουμε επανάληψη της ζοφερής και απειλητικής ατμοσφαίρας με άλλη όμως ενορχήστρωση και μελωδία. Η αλήθεια είναι πως κλείνει κάπως απότομα όμως παρά την μικρή του αδυναμία παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον.

       Στο  Chabannes rejoint la guare έχουμε εισαγωγή μιας ολοκαίνουργιας μελωδίας νέα όργανα στην ενορχήστρωση που κινούνται σε ύφος ατμοσφαιρικό και αγωνιώδες.

            Στο Il ressemblait a Henri de Guise ο Σαντρ δημιούργησε ακόμη μια λαμπρή στιγμή. Το κομμάτι ξεκινάει σαν ένα ερωτικό θέμα αλλά όσο θα κλιμακώνεται τα έγχορδα θα σκοτεινιάζουν δημιουργώντας μας μια αίσθηση ανασφάλειας. Το μπάσιμο της σοπράνο στο 1:14 μας προξενεί μια θλίψη και μια ρευστότητα ότι ίσως τα πράγματα να έχουν μια απρόσμενη στροφή προς κάτι χειρότερο. Το οποίο χειρότερο υποδουλώνεται από τα ρυθμικά έγχορδα στο 2:34. Όμως  η απάντηση θα έρθει λίγο αργότερα όταν τον πρώτο ρόλο τον παίρνει μια ευχάριστη μελωδία και έτσι αυτή η διαλεκτική σχέση μεταξύ απειλής και ασφάλειας θα ολοκληρωθεί χωρίς νικητή.

     Tο  Confession de Chabannes είναι μια καθαρά δραματική μουσική. Εξ ολοκλήρου σχεδόν στηριζόμενο στα έγχορδα με μια ελαφρά συνοδεία από χάλκινα χτίζει μια υποχθόνια ένταση όπου δεν υπάρχει η παραμικρή νότα αισιοδοξίας.

   Αλλαγή κλίματος με το Betaille όπου η μουσική τρέχει με τα τύμπανα σε πρώτο ρόλο να υποστηρίζονται περίτεχνα από έγχορδα ενώ στα πιο  πίσω έχουμε ένα  θαυμάσιο εύρημα όπως είναι  τα σόλο της τρομπέτας αποφεύγοντας έτσι την μονοτονία. Το κομμάτι θα ηρεμήσει στα τρία λεπτά αλλά το σασπένς και η ένταση θα παραμείνουν.

  Στο αμέσως επόμενο κομμάτι δεν έχω κάτι ενδιαφέρον να επισημάνω. Είναι ένα μέτριο θέμα τόσο σε ευρηματικότητα όσο και σε δομή και είναι το μόνο φάουλ του σκορ. Το οποίο μετα απ’ αυτό απογειώνεται.

     Το Suite de Danses είναι το πιο μεγάλο σε διάρκεια θέμα και είναι ένα αριστούργημα όπως και το επόμενο.  Πρόκειται για δυο κομμάτια εντελώς παραδοσιακά τόσο στην ενορχήστρωση όσο και στην μελωδία αλλά και το ύφος. Διακατέχονται από έντονη ρομαντικότητα συγκρατημένη χαρά και κομψότητα το πρώτο και δραματική πυκνότητα ,παλλόμενη αγωνία και διακριτική μελαγχολία το δεύτερο.

   Στο Preparatifs du massacre ο τίτλος τα λέει όλα. Η μουσική μας προϊδεάζει για ένα επερχόμενο μακελειό όπου ακόμη και ένα τόσο αέρινο όργανο όπως το φλάουτο δεν μπορεί να σώσει την κατάσταση. Η πίσω μελωδία που παίζουν τα έγχορδα επισκιάζουν τα κάπως θλιμμένα σόλο του  και κυριαρχούν πλήρως στην μέση του κομματιού όπου με την συνοδεία τυμπάνων αποκτούν τελείως σκοτεινή διάθεση. Εδώ το θλιμμένο φλάουτο έχει αντικατασταθεί από παράξενους ήχους τρομπέτας όπου μαζί με την υπόλοιπη ορχήστρα δημιουργούν ένα τεταμένο κλίμα.

            Μια ακόμη δραματική και ζοφερή στιγμή είναι  Mort de  Chabannes όπου έχουμε την ίδια δομή αλλά με άλλη ενορχήστρωση που είχαμε και στο La Chevauchee de Montpensier. Δηλαδή στην μέση της μελωδίας έχουμε το βασικό θέμα και στην αρχή και στο τέλος ένα σκοτεινό κλίμα.

       Στα δυο τελευταία κομμάτια η δράση  κορυφώνεται με το ασφαλώς το Marie se retire de l amour να κερδίζει τις εντυπώσεις και να είναι το καλύτερο αυτό του εξαιρετικού σάουντρακ. Ατμοσφαιρικό, ερωτικό συνδυάζει το μπαρόκ με τις μεσαιωνικές μελωδίες με απόλυτη χάρη και αρμονία γεμίζοντας με εφορία τα συναισθήματα μας αφήνοντας μας  με μια γλυκιά αίσθηση απαλότητας και γαλήνης.

    Συνοψίζοντας το La princesse de Montpensier που έγραψε ο Σαντρ ,αυτός ο τόσο υποτιμημένος συνθέτης, το 2010 είναι ένα έξοχο αριστούργημα, ακούραστο και απολαυστικό με παραδοσιακή ενορχήστρωση, υπέροχες μελωδίες και μια πολύ σωστή και δομημένη επεξεργασία όπου μέσω της μουσικής έχουμε ένα μεγάλο φάσμα συναισθημάτων  και μια άψογη αναπαράσταση εποχής σχεδόν σαν να διαβάζεις ένα λογοτεχνικό έργο.